Showing posts with label ZOGAM NEWS. Show all posts
Showing posts with label ZOGAM NEWS. Show all posts

Saturday 5 January 2013

Nu Ngak Leh Tang Val Ta Ding


Dear Zo Lianu,
1. Na lawmngaih ding tel kei inla na pasal ding bek tel in. (lawmngaih hau lualo ding).zolia
2. Namit sang saklua se kei in nang dinmuntawh ki tuak deih lel in.(val lawh kha thei).
3. Namel hoihna zatsiam inla navang keemcing in.( paktat khaken).
4. Nitaak khuazin sim leh offday simin vakvak sedah in.(gilvah sa in kiciah khathei).
5. Na innsung na pumpi siang thosak den in.( na lawmngaih pa lung kia ngeilo pah ding)
6. Anhuan mehhuandan kisin in.(akhangtawna ding hongit semsem ding).
7. Nungak lai nahih manin kampau kidawm denin omdan siam in.(ngaihbang hongsaden ding).
8. Kimuh nawhsakse kei in.( hongitna kiamlo zaw ding).
9. Nanu napa thumangin nasanggamte makaih in.(hong paktaden ding).
10. A nungta Pasain umin muang inla thungenden lecin.( lobang tulpih ding cibang kongtel hi-e ngaih aw hong cipah lianlo dia).
Dear Zo Taang,
1. Na zi ding amelhoih tel kei inla lungsim hoih tel zaw in.(melhoihna kizang theilo zaw).
2. Nungak dangkhawng tam hohose kei-in.( hong muangmawh den khading).
3. Khamtheih guihtheih tam nazat leh na lawmnu lungkia thei.
4. kum 30 val bang na tangval leh innhoih lohoih neih zawh sawm in.( zawl ai hipah).
5. A inn ah hawhnawh lua, kimuh nawhlua kei-in.( hong lamenden zaw ding hongning ngeilo ding).
6.Nasep hahkat den in citak den in.( hong muang semsem ding).
7.Thu hoih kikup pihden in.(na thupitna hongtel semsem ding).
8. Natup nasawmte genin hanciam pah in.(hong zaktaden ding).
9. Nanu napa thu manginla nabeh naphung it kim in.(hong ngaihna khang semsem ding).
10. Kikhop hahkatinla Pasian muang den in. (Sian in tuibang hong gawm hen aw, na-ang ah sambang kazalkal ding haibang ngaklah veng ngaih aw cici ding ai ve).
Nakhangno lai-in mite kisimmawh sak kei in.
Pi Mangsen
Zomi Homecell Center 

Saturday 17 March 2012

India galkapte' mat Tualkhiang Tangvalpa ciah kik ta!

PDFPrintE-mail
http://a4.sphotos.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc6/217517_210770315641420_100001253580254_656821_4485485_n.jpg
Zogam Cikha Tsp., Tualkhiang khua ateng Pa Go Thang tapa Tg. Gin Suan Muan pen Suangdai khua a om India galkapte in March 14,2012 ni zankim laitak in khua pan manin kaikhia uh a, koi lamah paipih/koi mun ah kem/ koih uh cih thukiza pen Singat khuapi a om India galkapte' mat hi-in, March 16,2012 nitak lamin a teenna Tualkhiang khua ah cidam in ciah kik sak cih thuthak kiza ahih manin, thungetna tawh a panpih Zomi laizom khempeuh tungah Lungdamna i puak hi.

Tua bangin India galkapte' matna ah Vuak leh sat tuak / tuak lo cih kitheician nai lo a, Tg. Gin Suan Muan genna ah, "  Tualkhiang khua leh a kim apam khuate ah, kua te'n thau zuak nasem, kua tengin Zakaang zuak hiam ? cihte India galkapte in hong limdot mahmah uh ci in gen ci hi. Tua ahih manin, sum bawl pai bawlte kidop ciat dingin hong lim vaikhak mahmah cih thu kiza hi.

Tua ahih manin, hih bangin India galkapte in Kawlgam sung a om Tualkhiang khua mi khat hih bang a thudotna nasiatak a neihna ahang khat om ding ahih manin, Zomite in khuadak huai mahmah cihna kilang khia hi. Upmawhna ah Cikha Tsp., sungah singnuai mi Meitei (Ketee) te in Zakang hong sepna thute kankhia ding kipatsawm uh ahi diam cih ummawhna kinei hi. Tua banah Kawl kumpite le India kumpi in mapankhopna khat neih sawm ta hi diam cih zong kigen cih kiza hi.
By : Sia Min Thang ( Tongsan Reporter-India)

Tedim City ah GSM & CDMA Mobile Phone ki leitheita

ZomiDaily :: Zogam Tedim City ah GSM leh CDMA phone kingah ta hi cih Vangteh khua Tansawm Sang Sia asem Sia Hau Khan Mang (B.Ed,(Q) M.Ed) in hong gen khia hi. Kumpi in Co-poeration dan in mipi deihsak na tawh gamiphone mong a om/teng mualtung mite hong puak masa hi cihi.

GSM phone pen Kyats 200,000/- in kileithei a, CDMA phone pen 250,000/- in Tedim khuapi Laito zumpan kilei thei ta hi ci hi. Hih GSM/ CDMA phone pen Passport maan pong 2 leh Kawlgam IC copy kisam a, asum acing in naneih leh nadeih zahzah kileithei ziah ziah hi ci hi.

GSM phone pen Line hat lua lo hi. Ahih hang India Simcard kiguang thei hi. CDMA phone pen line hat mahmah in India simcard kiguang theilo leuleu ci hi. Tua ahih man in Zogam ah sakol nung zuih kawmkawm, Sial zon kawmkawm, Saben kawmkawm in gamdangtawh manglangtak in kiho ziahziah thei ta ding ahihi. ZomiDaily/HauThang

Thursday 15 March 2012

THAWN KHAM' SINTHU ZAILA ALBUM THAK TANGKONA

ZOMI pih khempeuh:

ZOGAM le ZOMI adingin ih minsel laphuak siam Lasa siam music zong asiam a kawl te lak ah zong khan gual ban mahmah ahi lawm Tg Thawnkham SINTHU ZAILA CD Audio Album thak pen ih ngak lah mah bangin tu in hawm theih ding din mun kitungta hi A nei Pa in lem asak le March 25 pawl in leitung bup ZOMI ten ki ngai thei tading cih Thu man pha kong Tangko khia hi.
120128thawnkham1

A diak in USA gamsung tengah lawp huai phadiak hi Mawtaw sungah nuam tak ki ngai thei ding hi Tua ahih man in nokiang hong tun loh khak ding na lung hi mawh leh aman langin kei tungah hong contact un nazuaksak zawh leh lungdam mahmah ding hi A zuak pih nuam khem peuh na khawt zahzah Thawnkham mah na khak pah lel ding hi kei pen alawm hilel in acopy ding lel a hong ZO thacial hi Producer cih bang hilo hingh.

Thawnkham ahuh a panpih nuam khem peuh kong ki hong hi.
SINTHU ZAILA ahoih dan
Lia le Taang itna late
Tun le Zua Ngaihna late
ZI le Ta ngaihna late
ZOGAM ZOMI veina late ki hel kim hi Music pen Falcon te tum hi Falcon Music Band ten zong la dawng 1 sa uh hi Music hoih le La te tu khua hun tawh ki tuak in khuah pai thei lua hi

Veina le deihsakna tawh

Thomas Thang Than Tuang@tttuang
Chicago
Ph 630 908 2349

ZANGKONG PAN KAWLPI DIRECT BUS TAISAK TADING


ZomiDaily :: Nidang in Kawlpi pan Zangkong ihpainop ciangin vanleng ihzuihzawh keibuang aleh Direct in ataisuak Bus cihbang omlo ahih manin nawngkai mahmah theihi. Mandalay ahih keileh Monywa khuakhat zawzaw ah banphot kultektek a, Mandalay, Monywa khuasung atualtello te adingin bangin buaihuaisem laihi.
Ahi zongin tu'n hihbangdan nawngkaina aom nawnloding in Thetlan Company te vaihawmna tawh Zangkong leh Kawlpi kikal Yangon-Kalay Bus Direct in ki taisak tading cih U Thawng Mang tungpan kizasawn hi. Hih Yangon leh Kalay ataiding Bus pen Bus mawkmawk hilo a, HIGER BUS te hi'n Air-con vive tawh hihtuak lai hi.
120315yangonkalay
Hih Yangon-Kalay Direct Bus Service pen tukha beikuan lamah kipanding cih kiza a, adiakdiak in Yangon pai ngeilo te, Mandalay leh Monywa ah zintun nading aneimelmel lote adingin hih Direct Bus Service aompen nakpitak in nuamtuam khading hi.
Hih Thetlan Company vaihawmna tawh ongki panding Bus pen mikhat asap bangzah kilading cih kitheician nailo hi. Ahi zongin Yangon leh Kalay ah Branch Office omkhin a, tuate kiangah atheician nuamte in ki dongcian theiding hi.
Kalay Office: 09-4959 1211
Yangon Office: 01-637565, 01-637566, 01-255557, 01-393045
Hih Thetlan Bus Service hangin Zangkong leh Kawlpi kizopna anoptuam banah adiakdiak in ei Zomi, khamtungmi te ading inzong khualzinna ah tampitak ongnoptuamding ahih manin hamphatna khat cihtheih ahihi. ZomiDaily

Friday 9 March 2012

MEITEEI PALAI UPMAWHNA TAWH MAT THUAK



PDFPrintE-mail
http://a8.sphotos.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-snc7/420803_3301234577163_1456897550_2971906_316499802_n.jpg
Zogam, Tonzang Township sung Lungtak le Phaitu khua pan i sanggam mi 18 te in nuntak haksatna hangin gamlak Singkungpak zong kawm le Sabeng/Savai kawmin Kawlgam le India gamgi gamlakah vak kawikawi uh ci hi. Tua bang gam sungah nasem in a pai kawikawina panun, Gamgi khenna ( Geography Landmark)te cianlo uh a, India gam huam sungah lut kha uh ahih manin, Meitei (Katee) sing nuaimite' thukan/ sawltak hi ding upmawhna tawh abeisa January 21,2012 ni-in India galkapte in manin Manipur Thong inn ah khum uh cih kiza hi.
Tua bangin Innkuanpihte nektawm dingin gamsung gamvaii ah Paak zong /Sabetna pan Inn lam a zuat theih nawn loh uh ciangin, Innkuanpihte un gilkial thanem takin a ngak ngiungeu kawm kalah amaute pen Thong sung a tung na hih tuak mawk hi. Tua ahih manin hih i sanggam mi 13 te' suahtakna dingin India lam a om Zomi Human Right Organization, Zomi Society tuamtuam cihte akipan Manipur State sung a om Thuneite in vaihawmpih theihna le huh theihna om le i huh/ panpih ding kisam mahmah cih thu kiza hi.
Tua hi in, Meitei (Katee) singnuaimite' hangin i gam i leitang akipan i mimal mahmah in mawhna le khialhna nei lopi-in, tuni ciang dong kithuak mahmah khin ta hi. Meitei( Katee) i cihte hangin Zomi khangno tampite in Beng/ Zavom te tawh nuntakna siatlawh in, sih hun lo pi-in, sih hanmual hong liamsan khin tampi om ta hi. Tua ahih manin, hih minam te Zogam leitang tung pan manlang tak a paikhiat mengmeng na dingin Kawlgam le India gam lam a om Zomite khempeuh in khut kilen in mapankhop hun ta ahi hi ci in, Tongsan Media pan i kihansuah hi.
India kumpi in Thong sungah hong kepsak uh i sanggamte pen Lungtak khua mi (13) , le Phaitu khuami (5) , avekpi (18) pha uh a, Lungtak khua miteng a nuai a bangin mi sazian kingah hi. Phaitu khuami 5 te ahih le minsazian kingah kim nai loin kikansan laitak cih kiza hi.
Thongkia Lungtak khuami 12 te

(1) Mang Khen Khup   (Father )  Pa Kham Khua Hau 
(2) Pau Suan Khup     (Father )  Pa Neng Chin Tung
(3) Pau Liean Khup    (Father )  Pa Neh Cin tung
(4) Thang Do Kap      (Father )  Pa Zam Cin Pau
(5) Pau Lam Tuang    (Father )  Pa Neng Khan Hau 
(6) Kham Khen Mang  (Father )  Pa KHam Za Cin
(7) Pau Lam Mung      (Father)  Pa Sia Khual Za Gin
(8) Mang Khen Khup   (Father)  Pa Mang Suan Pau
(9) Go Suan Thang     (Father)  Pa Vum Za Kap
(10) Khup Lam Kap     (Father ) Pa Kham Khen Pau
(11) Pau Suan lian Kap( Father) Pa Kham Khan Pau
(12) Mang Lian Pau     ( Father) Pa Kam Za Gin
Source: Sia Pau Khan Thang, (Thailand Tongsan Reporter)

Wednesday 7 March 2012

Kalay University pan a (6) vei Buaihpiakna kinei


Dear Laizomteng,
A hun hong sawt khin dek hi ta leh Kalay University ah sang zosa pawlkhat leh a kahngei, gamdang omte' mitkha a muhtheih nading deihsakna tawh tukum KU in a (6) vei buaihpiakna maan pawlkhat hong khak ing. Nungkum a buaihla ding honkhat pen tukum kingaksak ahih manin buaila pen tam mahmah mai hi.
A tawp ni sim loh nikhatin nihvei, zingsang lam leh nitak lam neiden uh hi. Mipi pen lokuan maban bangzahin nisimin ki kuan to ngekngek a, nopci mahmah hi. Siapiteng zong picing thei mahmah, zahtak baang thei mahmah uh a, buaihpiakna Hall a kineih nai loh bek mah a kisamin ka mu hi.
Hih buaipiakna tawh kisai-in tukum buaih la a tamna zahkhatin sangmante in zong inn ah limphatakin lengla donna leh lawpna limbawl ciatin kigen hi. Saluang go tam mahmah a, tualote'n zong saseh la, ahih kei leh niangtui leh moh tawh thungetna leh lengla dona neiciat uh hi. Munlai RC (Tuipi) te khat bang pen tanu khatbek a neih uh sangzawhna hong ngah tak ciangin bawng 2 leh vok 3 tawh lawmvakna nei uh cih thu kiza hi.
120308kalay
KIZEEMNA SAI, BEAUTY PARLOUR TE'N KHAWNG PHA MAHMAH UH:-
Hih buaihpiak hunsungteng kizeemna saibawlte'n limkhot mahmah uh a, sumlut hoih tuak mahmah hi. Zingsang lam a buaih ladingte'n pen nitak khuamial in kizem khol pah uh a, sai khempeuh mi dim ahih manin kigual keei uh a, a manhakte zan 11,12 ciang manpan uh hi. Tuate ihmu le uh a kizemna a man khak ding a lau manun ihmu ngam lo-in zanhak liang uh hi. A zingsang ciangin breakfast ne le uh a muksanza uh man zel ding ahih manin bangmah ne ngam lo-in gilkialpi-in buaihla ding kuankhia uh hi. Nuambuang, phukhong vei dekdek cihdan buang khatin buaih hong la uh a, i lungdampih mahmah hi. Zomite mah buaihla tampen kici hi. Namdang pawi uap honkhatte'n ahih leh amau minam puan silh tangtang ciat zaw uh, cih kimu thei hi.
(Kizeemna tawh kisai pen a rehearsal ni'n zong nasiatakin kizel loh phamawh ahih manin sum nei pha lodiakte' adingin vaitam tuam mahmah hi. Nih vei kizem uh; a tawmpen khatvei kizemna pen tul 15-25 bang bei hi. Hibang a hong kizem uh ciangin lah etlawm mahmah uh a, zoliate zong midangte mah hong bang keei sam uh hi. Buaihla dingten motor mah cial ngiatngiat uh a, motor zong Kawlpi adingin tam khia mahmah mai hi).
120308kalay1
Kalay University in Hall kician a neih ding uh a kisam pen leh deihsak tek hi hang, cih zong mipi' theih dingin i pulak nuam hi. Mailamah i ta i naute'n degree sangpipi hong la to zel ta uh hen. Mailam-ah pilna degree sangpipi hong lak toh zel ding uh i deihsak mahmah hi. A kicing zaw leh a kician zaw a thei; hopsawn ding a kilawm a thei i om leh zong a ban hong zom le uh teh ci hang.
Deihsak Thupuak,
Peter Khampu
Kalaymyo

Monday 5 March 2012

A zi lutang Sekpi tawh sat khitteh Taimang pah

PDFPrintE-mailWritten by Admin Monday, 05 March 2012 17:15

Sagaing Division, Kawlpi-Tahan khuapi pan Km 10 kim a gamlatna Letpanchaung khua mi Lalthantluanga ( Kum19) in March 3,2012 ( 3:30PM) hun pawlin, a zi Lalremruatpuii (Mapuii) i a lutang Sek khat tawh asak / khawn sak banah, a sunghnu sum Ks.800,000/- USD 1000 kim zong laksak in taimang in Mizoram, Aizawl khua kiang Kawnpui khua ah taisuak cih kiza hi. A zi Mapuii pen zato kipuakin kihopih ahih manin, a pasal i nu le pate akipan a thu pian zia cihte bang mah kithei cian nai lo ci hi.
Tua bangin Pa Lalthantluanga in a zi lutang a sat ciangin a zi lung am ahih manin, a nungah apuak atano uh kha 8 apha pan tawh tuibuakna ah tuk pahin khua phawk nawn lo ci hi. A tuksukna hangin a nauno kitatngawh hi kha ding a hih manin nauno nakpi takin kap hi. Inn vengte in nauneu kap a zak ciangin a delh pah uh le a nu Mapuii pen khua phawk loin om ci hi. Palikte sam sam pah uh a, Kalemyo Hospital ah manlang in kipuak pah cih kiza hi. Mapuii pen March 4,( 10:00PM Kawlgam hun) ciang dong khuaphawk loin, kihopih thei nai lo ci hi.
Tua bang a pianni in, Mapuii i nu le a innkuanpih teng khempeuh Biakinn lamah thungetna ah pai khin uh a, Mapuii te nuta bek inn ngak a om ci hi. A ma tukna kiangah a pasal puanlum sisan bang khat kimu ci hi. A maupen pen a teenna Kawnpui, Mizoram pan abeisa 2011 kum pek a, Christmas zang a Kawlgam, lamah a zinsuk tuni dong atamsuak a zinei ci hi. Gamdang mi permit leh visa neilo pi a Kawlgam sungah lut a, a ut a nuam a om khitteh hih bang a mulkimhuai tak a gamtatna pen  akhuasung makai ten theisiam lo ahih manin, a muh mateng uh zongin akisam bangbang in ka bawl ding uh ci in, Kawnpui khua thuneite in gen cih kiza hi.
Kawlgam thuneite le Letpanchaung khuamite in, " Visa lo tawh kum hitanvei Kawlgam ah a om na hangin heh mahmah uh a,  hih bang a a gamtat ding uh leh I sanggam pih CHIN/MIZO hi a, kua kua ahi zongin, visa/permit lo in Kawlgam/ Kawlpi lam hong lut thei nawnlo ding uh a, zan khat zong Letpanchaung khuasung ah giak thei lo ding uh hi ci in khauhtak gen uh hi. Tua banah hih vai tawh kisai thubul akitheih mateng thuneihna sang zaw ah ki tun lai ding ci uh hi.Letpatchaung khua sung khangnote le Palikte in tua migilo Pa Lalthantluanga pen limzon mahmah laitak uh cih kiza hi.
Source: Zofate Chanchin thar
Translated: Tongsan Tanute

Sunday 4 March 2012

India ah mawtaw nahawl ciang pilvang in maw

A sawtlo in India mun khempeuh ah Motor Vehicle Act thak hong kizang pah ding hi. Tua pen bang hiam I cih leh – Seat belt na gak kei a, helmet na khuk kei a, Red Light na jump leh Rs.500/- liau dingin mansa in om in.011drinkdrive
A beisa hun in Rs.100/- bek hi. Mawtaw hawl kawm a Mobile phone na zat leh zong, liau theih ai maw. Hih Rs. 500/- pen khatvei hong kimatna ah hi ding a, mat a na om lai leh tam deuhdeuh ding a Rs.500/- pan Rs.1,500/- dong hi to ding hihtuak ei.
Zu khamsa/zu namsa a na hawl leh Rs.5,000 aih keh Jail bang kum nih na zut ngai ding hi. Speed Limit kheng a na tai leh zong Rs.1,000/- liau dingin kithawi gige in maw. Hih zong a nih veina pan khangto to theilai ai maw (Rs.5,000 ciang). Souce: Vaphual

Friday 2 March 2012

2012 kum Bunglung khua ah Khuakhal Music sinnading vai

Bunglung Kawllak Khuakhal Miuzik sinna pen a masa in March 6-10, 2012 a kisawm ahi hi. Ahi zongin Tan 10 lai kivuan nai lo leh tua hun zung a mau kiangah kawl pawi (a ngein) om ding thu nih hangin March 19-23, 2012 sung kibawl ding hi.
Kawlpi a miuzik vankawmna Pa Than Thon in zong a miuzik vanteng nitak khat a mawkna in hong zang sak ding ahih manin March 24 ni khat ki behlap ding hi.
Bunglung khua, khuasung makaite tawh kimu ding in kei zong Bunglung ah Sia Khupneu, Siama Cingcing tawh 23 March ni in kileh in ka va pai thei hi. Khua sungah Tuiphum (Emmanuel tuankhanmungleh Leipi) pan pawlpi 2 om in, AG pawlpi khat om a, Presbyterian pawlpi 1 om hi. Tutungin hih pawlpite minvawh ngam nailo in amau sung pan a makai 2 tawh kimu in khuasung makaite tawh ka va kimu uh hi. Amau zong lawp peuhmah bilbel in, nidang a kingah ngei lo Khua sung sang huang hong kawmsak uh a, Pasian thupha tawh zatkhuan kingah bilbel hi. Tua hangin khuasung ah zattheih nading ngetna in Ks. 45,000/- bei hi. (Khuanawl ah kawlpawi bawlna stage khat zong om a tua zong kingah khin hi. Ahi zongin ih lawmte giah nading, kisil/dailen nading, tentan room ding, stage ding hi h teng mun khatah a om khawm ding deih tentan ka hih manin khua sung upa te kiangah Siapinu tawh va kimu hoh ni ka cih teh amau ko na vaihawm nung hong ci uh a, Pasian hehpihna tawh Sang huang a ngah suak hi hang.)
Tentan hun sungin Thawnkhamin na makaih thei ding hi. Sia Khupneu, leh a lawmte 3 in miuzik vante hilh tuam ding uh a, Siama Haukhek leh Siama Cingcing te lawmta mi 5 in Music Theory, Basic Vocal Techniques, leh la tuamtuamte sinpih ding uh hi. Nitak sialin stage show om ding hi.
Amau khua sungah a uktawm a van a lei tenghteng khangno pawl khat na om a, "Sia aw hih tentan man teh ko zong Kawl Tuibuah pawi a ding kisin suak pah nung", hong ci uh a, "Ko zong ka lem uh leh hong sim nung. No zong December teh X'mas Concert hong bawl nungin la khawng hong sa un maw", ci in ka vaikhak hi. Kei a makai pa om thei lo ding ka hih manin ci in khua sung upate limtakin ka vaikhak hi.
Tu in nakpi thungetna kisam ding hihang. A mun leh a hun hong lemto suak a, Bunglung khua sung pan Miuzik uk mahmah khangno pawl khat ihngah zawh ding ih tupna hi. Sum leh pai zong kisam lai ding hi.
Rev Dr Go Chin Zamte innkuanin Ks. 100,000/- hong panpih uh hi. Siama Liansen (Dorcas) Malaysiate innkuan in zong Ks. 50,000/- tawh hong panpih dingin hong kamciam uh hi. (Tu bang a sum pen Kawlpi tung khin ta ding hi).
Cinpi (Lazy) leh Sangpi (Laphuak/lasa) te in Ks. 50,000/- tuak hong hanciampih zo uh ahih manin ih lungdam mahmah hi. Zamnu in Ks. 100,000/- hong panpih ding hi. Tua hi a,Vanpuak nading mawtaw saap, Ks. 100,000/- Diesel man ding Ks. 100,000/-, Miuzik van kawm man ding (Ks. 300,000/- in sam lai) hih teng a beupi in kisam lai ding hi. Tua lo neekledawn, lungdamkohna cihte pawl zong kisam mahmah lai ding hi. A phualpha ih sanggamte lungdamkoh nading kigeel zo nailo hi. (Gel huan ni).
Tua hi a, mun tuamtuam a om Zomi Miuzik-siamte in Pasian hong piak i talent zui in ih MISSION nasepna thupi mahmah khat hi ding ci in um hi hang. Atam atawm cilo in kihel dimdiam le hang, thu-um nailo khangthak tampite tungah miuzik zui in Thu-upna kiguan zo kha ding hi.
ZOMI MIUZIK-SIAMte KISIN CIAT DIH NI!!!!
US pan a kihel nuam khempeuh in hong zasak un. Malaysia pan a kihel nuamte in Rev Lian Za Huam tawh hong ki thuza un.
"IH UPNA ZAWHZAH TOPA' DEIHBEL HI"
"Nupi nu' upna bang nei peuh leng, atam atawm cih om kei ee...."
Topa'n thupha hong pia kim ciat ta hen.
Tuan Khan Mung
Phone: (09) 4707 3054
Email: tuamung.khan@gmail.com

အိႏၵိယႏုိင္ငံရွိ ခ်င္းဒုကၡသည္မ်ားအေရး အစီရင္ခံစာထြက္ရွိ

အီးေမးလ္ပုိ႔ရန္ ပရင့္ထုတ္ရန္ PDF ဖုိင္ရယူရန္

မဇၥ်ိမသတင္းဌာန ။      ။ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ မီဇိုရမ္ ျပည္နယ္တြင္ ေနထုိင္လ်က္ရွိသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ခ်င္းဒုကၡသည္ တသိန္းခန္႔ မွာ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီမ်ား အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနသည္ဟု အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ဝါရွင္တန္ဒီစီတြင္ မတ္လ ၆ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ရန္ရွိသည့္ အစီရင္ခံစာတေစာင္က ဆိုထားသည္။

အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေဝသည့္ Seeking Refuge အစီရင္ခံစာက အိႏၵိယ ဗဟုိအစုိးရႏွင့္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ အစုိးရတုိ႔အား ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္၍ ဒုကၡသည္မ်ားအား အကာအကြယ္ေပးရန္ႏွင့္ လိုအပ္သည့္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမွႈ အကူအညီမ်ားေပးရန္ ေတာင္းဆုိထားသည္။

“မီဇိုရမ္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝိုင္း၏ အေရးတယူ အာ႐ုံစုိက္မႈ မခံရေၾကာင္း
ႏွင့္ ထုိကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ရသည္မွာ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ကတည္းက တည္ရွိေနခဲ့သည့္ ထုိေဒသသုိ႔ ခရီးသြားလာမႈ အကန္႔အသတ္မ်ားအျပင္ UNHCR မွ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္သုိ႔ ဝင္ေရာက္ျခင္း မရွိခဲ့သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္” ဟု ပါရွိသည္။



၁၃၄ မ်က္ႏွာ ရွိသည့္ ထုိအစီရင္ခံစာအရ မီဇုိရမ္ျပည္နယ္တြင္ လာေရာက္ခုိလႈံေနၾကသည့္ ခ်င္းလူမိ်ဳးမ်ားမွာ ထိုျပည္နယ္ လူဦးေရ၏ ဆယ္ရာခုိင္ႏႈန္းနီးပါး ရွိေနျပီျဖစ္ၿပီး ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးၾကီးတခု ျဖစ္လ်က္ရွိေၾကာင္းလည္း ဆိုသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အိမ္နီးခ်င္း အိႏၵိယႏုိင္ငံရွိ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္သုိ႔ လာေရာက္ခုိလႈံေနၾကသည့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားအား အကာအကြယ္ေပးရန္ လိုအပ္ေနမႈႏွင့္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီမ်ား လိုအပ္ေနမႈကုိ ေဖာ္ျပ ထားျခင္း ျဖစ္သည္။

“သူတို႔ဟာ ဥပေဒရဲ႕ အကာအကြယ္ေပးမႈကုိ မရတဲ့အျပင္ အမ်ားအျပားဟာ စီးပြါးေရးအရ မလံုျခံဳမႈကုိ ႀကံဳေတြ႔ေန ရၿပီး လံုေလာက္သည့္ ေနထုိင္စရာေနရာမ်ား မရမႈ၊ အစားအေသာက္မ်ား မလံုေလာက္မႈႏွင့္ က်န္းမာေရး
ေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ ပညာေရး အခြင့္အလမ္းမ်ား မရရွိပဲ ျဖစ္ေနသည္” ဟု အစီရင္ခံစာက ဆုိထားသည္။

ထုိအစီရင္ခံစာအတြက္ အေထာက္အပ့ံ ေပးခဲ့ၾကသည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွာ Jesuit Refugee Service/USA၊ Lutheran Immigration and Refugee Service၊ U.S. Conference of Catholic Bishops၊ Women's Refugee Commission ႏွင့္ World Relief တို႔ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ အေျခစုိက္ ဒုကၡသည္ေကာင္စီ (USA) ကလည္း ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈမ်ားအား အာ႐ုံ စူးစိုက္မႈမ်ား ရွိေနလင့္ကစား ဘာသာေရးႏွင့္ လူမ်ဳိးအရ အနည္းစုျဖစ္ေနသည့္ ခ်င္းတိုင္းရင္းသားမ်ားအေရးကိုလည္း အာ႐ုံစူးစိုက္ၾကေစလိုေၾကာင္းလည္း ေျပာသည္။
seekingreg
“က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ားနဲ႔ ဘာသာေရးအရပါ အနည္းစုမ်ားျဖစ္တဲ့ ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြလို
ျမန္မာျပည္ထဲကေန ထြက္ေျပးလာခဲ့ရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ အေရးကိုလည္း အာ႐ုံစုိက္ၾကဖုိ႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာထဲမွာ ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြ ဘာေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာခဲ့ရလဲ၊ ဘယ္လုိစိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရသလဲ ဆုိတာေတြ၊ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္မွာ ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြ ခုိလွံႈတဲ့အခါ သူတုိ႔နဲ႔ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ ရင္ဆုိင္ရမယ့္ စိန္ေခၚမႈေတြ ကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္” ဟု ဒုကၡသည္ေကာင္စီ ဥကၠ႒ Dan Kosten က ေျပာသည္။

၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွ အတင္းအၾကပ္ ေမာင္းထုတ္ခံရမႈမ်ား အဆက္မျပတ္
ျဖစ္ေပၚခဲ့သလို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စစ္အာဏာသိမ္းၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ပုိမိုမ်ားျပားသည့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ား မီဇုိရမ္သုိ႔ ခုိလႈံလာၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္းတြင္ ျဖစ္ပြါးခဲ့သည့္ အႏုိင္က်င့္မႈ မ်ားထဲတြင္ လုပ္အားေပးရန္ အတင္းအၾကပ္ ခုိင္းေစမႈ၊ ႏွိပ္စက္မႈႏွင့္ ဘာသာေရး ႏွိပ္ကြပ္မႈမ်ား ပါဝင္သည္ဟု အစီရင္ခံစာက ဆုိသည္။

ထို႔အျပင္ လူသားျခင္း စာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီ ေပးအပ္ေရးအဖြဲ႕မ်ား ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ အန္ဂ်ီအိုမ်ား ပါဝင္သည့္ အေမရိကန္ အေျခစုိက္ အႀကီးဆံုး ညြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႕ျဖစ္သည့္ Humanitarian Policy and Practice of InterAction ၏ ဒုဥကၠ႒ Joel Charny ကလည္း “ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရရွည္အတြက္ ဘယ္လိုေျပာင္းလဲမႈ
ေတြပဲ ျဖစ္ေပၚလာပါေစ၊ အိႏၵိယ ႏုိင္ငံ မီဇုိရမ္ ျပည္နယ္က ခ်င္းလူဦးေရ တသိန္းခန္႔လို ျမန္မာႏုိင္ငံထဲက တုိင္းရင္းသား လူနည္းစု ဒုကၡသည္ေတြကုိ အကာအကြယ္ေပးဖုိ႔နဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေတြ ေပးအပ္ဖုိ႔ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနပါတယ္” ဟု ဆုိခဲ့သည္။

မီဇိုရမ္ျပည္နယ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တို႔ႏွင့္ နယ္နိမိတ္ခ်င္း ထိစပ္လ်က္ ရွိသည္