Kawl kumpi Piangthak

Aki gelhni: Sunday, 26 February 2012 14:19

Agelh: Zogam Mungno

Bangzahvei kisimkhin: 50

Share

0 Comments

It Zomi te,

Kawl minam makai te in alungsim uh hong kikhel in, hong piangthak ta uh hi. Banghang hiamcih leh galkap sung a, ulian khempeuh in, amau innkuan kinaipihciat tek tawh kawlgamsung ah company leh panmun hoihteng neikhinta uh a, anautang teng leh mualtung mi te kidodo na hang in, alung uh kham le, metna mulo,galvan tawh sum mawkbei lel leh leitung gam khempeuh in, enthei nawn lo, neumuh, huhna khak, kizopna bawlnuam nawnlo lai ahihman in, amau innkuan sumzon paizonna leh adiakdiak in kawl mipi te mahmah zong gamsung buaina hang in, leitung ah azawngpen gam, migam milei tang ah salbang in galtang nasem in aomlam aki etkik, akitheihkik uh ciang in, hongpiangthak ta hi.

Ahizong in,thakhat thu in, mualtung mite amau deihbang in mun leh kiukna thuneihna pia hi leh amausang in, hong hatzawk ding, hong kithutuaklua hen la, kawlte hong zawh kikding lau ahihman in, 8888 kum khitzawh galkap in honglencip na pan mipi tawh kizopna ding roadmap hong bawl pen, athukawng uh aheina step hilel mawk hi.Amausung ah panmun kituh ihcihcih pen sumzonna tawh kisai hilel a, amau bawng meltheih teng in, munhoih leh sumzonna mungpi teng a let khit uh ciang, Leitung gam tuamtuam te ettheih pahtak theihding in, atawm atam in hong ki heihei uh ahihi.

2008 kum a thukhun lampi aomsa bang in, tuniciang kipelhna omhetlo a hong pai toto ahihlam phawk ni. Ciankhaizii party ihcih zong amau innkuan kipawlna hilel a, tuni Nupinu ASSK zong 2010 kiteelna ah lutlo ding a cihsa hong lutkik pen kawl makai te maimom thangkam na sung ah aom ahilel hi.Thukhat cileng Nupi nu in athu hong khel a, kiteelna ah akisam lai Parliament tawmno cika ding hong kipatkik saisai pen,U Theinsein tawh hong kikupkhiat a kipan athusuak ahihi. Hibang a Nupi nu mahmah in, athu hong khel in,khuttum lumlet hong batsak ziauzong pen, apa Aungsan hunlai bang phawkvat hong kul mawk hi.

Theinsein zong kawl te hi a, Nupinu zong kawlte mah ahihi. Kawlgam sungpan mualtung mite atuam in Panglong agreement bang a, ihpaikhiat ding alau tuak mah hilel hi. Tutung NUpinu in Kachin gam Mookawng ah athugennate enkik leng kitel mahmah hi. Nupinu pen leitung gam thupi teng in pakta mahmah a hihman in, galkap makai te in, amau leh amau kihosim a, kawlte phattuamna ding damdam in hun leh kum te kaikai kawm a, hong valhtumna ding lampi hong tawn uh ahihlam mangngih kei ni.

Galkap kumpi uksung in zong,mualtung gam teng gal omcih paulap in amaugalvan kithawina ding ciangciang akisapna leh alotheilo sumngahna ding lampi te bek, lampi ahi a, lei ahizong, meitha leh akisam tui te ahizong puahin zuun uh hi. Kawl te teenna zanggam teng ah, lo te hoihna ding, lampi te puah in, leite bawl in amau ading ciang bek akikhuallam theihgige ding ahihi. Hih mualtung mite atawntung in eikhutsung ah om sakdenzolo ding ihhihman in,atawpna ah eimi kawlte omna teenna teng beek hoihtak puahsawm zuunsawm ni in, ahihtheih laiteng hih mualtung mite kawl hongsuahna ding leh akisapna khempeuh eikiang ah hong pai hong ngetna ding in lampi atuamtuam tawh pan la toto lai ni cih kawlte lungsim ahihi.

Ei utthu leh ei deihthu tawh mualtungmi singnuai om khempeuh kilemna hong la hizenzen lo a, kawl minam te mailam ding leh amau tupna sawmna atangtun nading bek in, kilemna hong bawlpih uh ahihi. Gamthu tawh gilbem sung a om te zong kum tampipi akiatsak uh ahihsa khempeuh zong, angah ding uh metna tawh aetkik uh ciang in, gilbem pan hong pusuaksa uh ahihi. Tua bang in hihkei leh amau hun hongbei ding nai mahmah ta ahihman in, midik mihoih min tangnuam leh amau tupnasawmna ahi mualtung gamteng atailohna ding hencipnopna te tangtung loding ahihman in ut leh utlohthu hilo in, no choice tawh hong gamta uh ahihi. Kawl galkap kumpi in cihmah hun in, amausupna ding bawlngeilo uh a, ametna ding bekmah lampi a zong te uh ahihi.

Kawl galkap kiukna min tawh paisuak leh piangnawn mahmah lo, leiba thangba dim keeita ahihman in, galkappuansuahpah in mipi puan hong silhpak bek hia, leitung gam tuamtuam muannading in Nupinu leh muangtungmi makai te tawh kilemna abawlbek ahihman in, pilvang mahmah ding kisam hi.Nupi nu leh Theihsein te kihosim na zong thuthuk ding a, amau kawlte mailam ding bek khualna hilel ngeel hi.

Zop lai ding,

Tg. Zogam Mungno

တနဂၤေႏြ, 29 ဇန္နဝါရီ 2012

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ရဲတပ္ဖဲြ႔ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ ဆႏၵျပသူ ၄ ဦးေသ

By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ အတိုက္အခံေတြရဲ႕ ဆႏၵျပပြဲကို ရဲတပ္ဖြဲ႔က မ်က္ရည္ယိုဗံုးနဲ႔ ပစ္ခတ္ၿပီး လူစုခြဲခဲ့တာေၾကာင့္ လူ ၄ ဦး ေသဆံုးၿပီး ၂၀၀ ေက်ာ္ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုပစ္ခတ္မႈဟာ တနဂၤေႏြေန႔က Chandpur and Laksmipur ၿမိဳ႕ေတြမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တာပါ။ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၾကားျဖတ္ ေစာင့္ၾကည့္ေပးတဲ့ စနစ္တစ္ခု ေပၚေပါက္လာေရးအတြက္ BNP ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အမ်ိဳးသားပါတီ၀င္ေတြ ဆႏၵျပတဲ့အခ်ိန္မွာ အခုလို ပစ္ခတ္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တာပါ။
ဆႏၵျပသူေတြက ရဲေတြကို ခဲေတြနဲ႔ေပါက္ၿပီး ရဲေတြကာထားတဲ့ အတားအဆီးေတြကို ျဖတ္ေက်ာ္ဖို႔ ႀကိဳးစားတာေၾကာင့္ အခုလို ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခဲ့တာလို႔ ရဲေတြက ေျပာပါတယ္။ သီးျခား လြတ္လပ္တဲ့ ၾကားျဖတ္အစိုးရကေန ေရြးေကာက္ပြဲကို ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္မယ့္ စနစ္တစ္ခု ဖန္တီးေပးဖို႔ BNP ပါတီ၀င္ေတြ တျခားၿမိဳ႕ေတြမွာလည္း ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့သတင္းေတြလည္း ထြက္ေနပါတယ္။
ဒီလို ၾကားျဖတ္အစိုးရက ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အစီအစဥ္ကိုေတာ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိက္ဟာဆီနာ (Sheikh Hasina) အစိုးရက ပယ္ဖ်က္ခဲ့တာပါ။ လက္ရွိ အာဏာရ Awami League ပါတီ၀င္ေတြနဲ႔ BNP ပါတီ၀င္ေတြၾကား ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚမွာစိုးတဲ့အတြက္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဒါကာမွာ တနဂၤေႏြေန႔မွာ ျပဳလုပ္ဖို႔စီစဥ္ထားတဲ့ ခ်ီတက္ဆႏၵျပပြဲ အစီအစဥ္ကို ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ခြင့္မျပဳခဲ့ပါဘူး။

 တနဂၤေႏြ, 29 ဇန္နဝါရီ 2012

ႏိုင္ငံျခားရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ ေပးႏိုင္

By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

အေနာက္ႏို္င္ငံေတြက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၾကတဲ့ အခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြကို ၈ ႏွစ္တာ အခြန္လြတ္ၿငိမ္းခြင့္ ေပးဖို႔ စဥ္းစားေနတယ္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရက မေန႔က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ Davos ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ စီးပြားေရး ညီလာခံကို တက္ေရာက္ေနတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ စက္မႈ၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းက ႏုိင္ငံတကာ သတင္းစာဆရာေတြကို စေနေန႔က အခုလို ေျပာၾကားလိုက္တာပါ။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အမ်ားႀကီး အစိုးရက လုပ္ခဲ့ၿပီးေပမဲ့ အနာဂတ္မွာ ဒါ့ထက္ပိုၿပီး လုပ္ရမွာေတြ ရွိပါေသးတယ္လို႔ ဦးစိုးသိန္းက ဆုိပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခား ေငြလဲလွယ္ႏႈန္းကို တစ္ခုတည္းျဖစ္ၿပီး ေငြေၾကး နဲ႔ ဘတ္ဂ်က္ မူ၀ါဒေတြ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္ေအာင္ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကး ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ အကူအညီနဲ႔ အစိုးရက လုပ္ေနတာကိုလည္း ဦးစုိးသိန္းက ေျပာပါတယ္။
ဗဟုိဘဏ္ကိုလည္း ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးဌာနေအာက္မွာ မထားေတာ့ဘဲ သီးျခား လြတ္လပ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္ အျဖစ္ ထူေထာင္ဖို႔ အစိုးရကို အဆိုျပဳထားၿပီးၿပီလို႔ ဦးစုိးသိန္းက ဆုိပါတယ္။
လာမယ့္ႏွစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈက ၆% ရွိလိမ့္မယ္လို႔ အစိုးရက ေမွ်ာ္လင့္ထားတာပါ။ ဂ်ပန္ ႏိုင္ငံရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒကို ျပန္လည္ ေရးသားေနၿပီး ေဖေဖာ္၀ါရီ လႊတ္ေတာ္မွာ အဲဒီ ဥပေဒကို ျပဌာန္းႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။ လက္ရွိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒက အကန္႔အသတ္ေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔၀င္တစ္ေယာက္ ျဖစ္တဲ့ မီးရထား ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးေသာင္းလြင္က ေျပာပါတယ္။

တနဂၤေႏြ, 29 ဇန္နဝါရီ 2012

အေမရိကန္နဲ႔ တာလီဘန္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ ကာတာႏုိင္ငံမွာေတြ႔

By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

လာမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြအတြက္ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ႏုိင္ဖို႔နဲ႔ ႏွစ္ဘက္ျပင္ဆင္မႈေတြ ထားရိွဖို႔ ရည္ရြယ္ၿပီး ကာတာ (Qatar) ႏိုင္ငံမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ တာလီဘန္ ေစ့စပ္ညိႇႏိႈင္းသူေတြၾကား ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။
အႀကိဳ ညွႇိႏိႈင္း အစည္းအေ၀းေတြ တက္ဖို႔ တာလီဘန္ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းေရးမွဴး ၅ ေယာက္ လာေရာက္မယ္လို႔ တာလီဘန္အဖြဲ႔ရဲ႕ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ရဲတပ္ဖြဲ႔ကို ဦးေဆာင္ခဲ့ဖူးသူ Maulavi Qalamuddin က ေျပာဆိုပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ က်ဴးဘား (Cuba) ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ အေမရိကန္ စစ္တပ္လက္ေအာက္က ဂြာတာနာမို (Guanatanamo) ပင္လယ္ေအာ္ အက်ဥ္းစခန္းမွာ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ တာလီဘန္ အက်ဥ္းသားေတြကို ျပန္လႊတ္ေပးဖိ႔ုအေရး ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ သူကေျပာဆိုပါတယ္။
ေလာေလာဆယ္ ဒိုဟာမွာေရာက္ေနတဲ့ တာလီဘန္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြ႔ဲမွာ တာလီဘန္ ေခါင္းေဆာင္ Mullah Omar ရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴးေဟာင္း နဲ႔ တာလီဘန္ တာ၀န္ရွိ အဖြဲ႔၀င္ေဟာင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပါတယ္လို႔ Qalamuddin က ေျပာဆိုပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ဟာ ကာတာႏိုင္ငံကေန ပါကစၥတန္ကို ခရီးဆက္ၾကမွာျဖစ္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပါကစၥတန္လည္း ပါ၀င္ပုံရတယ္လို႔ သူက တဆက္တည္း ေျပာဆိုပါတယ္။
ကာတာမွာ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ႐ုံးတစ္႐ုံးဖြင့္ဖို႔ တာလီဘန္ေတြရဲ႕ အစီအစဥ္ကို အာဖဂန္နစၥတန္နဲ႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလုံးက ေထာက္ခံအားေပး ၾကတယ္လို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အထူးကိုယ္စားလွယ္ Marc Grossman က ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္က ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ တာလီဘန္ေတြကို လႊတ္ေပးဖို႔ ဘယ္သူမွ မဆုံးျဖတ္ေသးဘူးလို႔ သူကေျပာဆိုပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အကုန္မွာ အာဖဂန္နစၥတန္ ႏိုင္ငံကေန သူ႔ႏုိင္ငံတပ္ဖြဲ႔ေတြ အားလုံး ျပန္႐ုပ္သိမ္းဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။

 တနဂၤေႏြ, 29 ဇန္နဝါရီ 2012

ၾသစေတးလ် တင္းနစ္ ဂ်ိဳကိုးဗစ္ အႏိုင္ရ

By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

Australia Open Tennis အမ်ိဳးသား ၿပိဳင္ပြဲ ဗိုလ္လုပြဲမွာ Novak Djokovic အႏိုင္ရ ဗုိလ္စြဲသြားပါတယ္။ ကမၻာ့နံပါတ္ (၁) Djokovic က နံပါတ္ (၂) Nadal ကို မဲလ္ဘုန္းၿမိဳ႕မွာ ၅-၇၊ ၆-၄၊ ၆-၂၊ ၆-၇၊ ၇-၅ နဲ႔ အႏိုင္ရခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဆားဘီးယား ႏုိင္ငံသား ဂ်ိဳကိုးဗစ္ အတြက္ ငါးဆုေျမာက္ Grand Slam ဆုႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။
ပြဲက အႀကိတ္အနယ္ ရွိလွၿပီး ကစားခ်ိန္ ၆ နာရီေလာက္ ၾကာခဲ့တာမို႔ Grand Slam ပြဲႀကီးေတြမွာ အၾကာဆံုး ပြဲအျဖစ္လည္း မွတ္တမ္းတင္သြားပါတယ္။ ဆီမီးဖုိင္နယ္တုန္းကလည္း ဂ်ိဳးကိုးဗစ္ ဟာ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံက တင္းနစ္သမား မာေရး ကို ၅ နာရီေက်ာ္ အႏိုင္ ကစားခဲ့ရပါေသးတယ္။
ဒါ့အျပင္ Grand Slam ပြဲႀကီး ၄ ပြဲ မွာ ၃ ပြဲ ဆက္တုိက္ ဗုိလ္စြဲဖူးသူ သမုိင္းမွာ ၄ ေယာက္ ရွိခဲ့ရာမွာ ဂ်ိဳးကိုးဗစ္ ဟာ ငါးေယာက္ေျမာက္ ခ်န္ပီယံ အျဖစ္ သမုိင္း၀င္ သြားျပန္ပါတယ္။
သူနဲ႔ ၿပိဳင္ဘက္ေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ Nadal က ၂၀၁၀ နဲ႔ Federer က ၂၀၀၅၊ ၂၀၀၇ တို႔မွာ အဲဒီလို ၃ ဆု ဆက္တုိက္ရဖူးတဲ့ သမုိင္း၀င္ တင္းနစ္သမားေတြ ျဖစ္ၾကၿပီး ကမၻာ့အဆင့္ နံပါတ္ (၂) နဲ႔ နံပါတ္ (၃) ေနရာကို ယူထားၾကတာပါ။
ဒီပြဲဟာ ဂ်ိဳကိုးဗစ္ အေနနဲ႔ Nadal ကို ၇ ပြဲ ဆက္တုိက္ အႏုိင္ယူလုိက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
စေနေန႔က က်င္းပတဲ့ အမ်ိဳးသမီး ဗိုလ္လုပြဲမွာေတာ့ အဇာရင္န္ကာ Azarenka က ရွရာပိုဗာ (Sharapova) ကို ၆-၃၊ ၆-၀ နဲ႔ အႏိုင္ရရွိၿပီး ခ်န္ပီယံ ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ Grand Slam ပြဲႀကီး တစ္ပြဲမွာ အဇာရင္န္ကာ ပထမဆံုး ခ်န္ပီယံ ျဖစ္တာပါ။ အသက္ ၂၂ အရြယ္ Azarenka ကို ဘဲလား႐ု(ခ်္) ႏုိင္ငံက ပြဲၿပီးတဲ့ေနာက္ ႏိုင္ငံ့ဂုဏ္ေဆာင္ ဆုတံဆိပ္ ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ပါတယ္။

Monday niciang Aung San Stadium ah Chin United leh Naypyidaw ki mawlding

Aki gelhni: Sunday, 29 January 2012 00:49

Agelh: Thawng Mang

Bangzahvei kisim: 53

Share

0 Comments

Ih theihsa ciat mah mah bang MNL (Myanmar National League) ah Chin United hong kihel ciang in akua matek ki lung lut tek hi. Zangkong zongh nidang bang nawn lo in Zomi te zongh kitawm dek sui lo hi. A diakdiak in ei Zomi (Tedim & Tonzang) te bang inn 1500 val kipha hi.

Nung aa Aungsan aa akimawl lai bang un Chin United te thapia kitam zaw hi. Tun zongh Monday ni ciang in Naypyidaw tawh kisui ding ahih man in thava pia ciat ni ci in hong zawn nuam ingh.

Man loh na tuamtuam tawh a en man lo te in ih inn tek pan in zongh MRTV 4 pan in ki-en thei ding hi cih hong zasak sawn ingh. Chin United te TV pan khatvei hong suak na hi ding hi. MRTV 4 pen Zangkong, Mandalay & Taungkyi khua kiim teng pan bek in ki-en thei dan hi.

Thawngmang
Zangkong

India gam Guwahati ah Gialbem in nupigailai khat phuaigawp

Aki gelhni: Sunday, 29 January 2012 00:23

Agelh: ZomiDaily

Bangzahvei kisim: 326

:: India gam Assam State ii khuapi ahi Guwahati khuapisung ah Gialbem (Leopard) ihcih Sahang namkhat in nupi gailaikhat phuaigawp cih AFP News pan kiza hi. Hihpen zanni Friday ni-in Guwahati khuapisung ah thupiang hi a, tukhasung Guwahati khuapisung ah Gialbem in mi 3 veitak aphuaina hihtuakta hi.

Tua Gialbem pen Guwahati khuasung ganhing khawina pan aki tomkhia hihtuak a, kum 20 khawng aphapan nupigailai khat ana phuaigawp ahihi. Alu leh akhut phuaingawh khapen a, tuapan in si tampi luangkhia cihzong apasal in thukante kiang genkhia hi. Nupigainu pen laulua ahih manin sibup a, ahi zongin zato pan Doctor te genna ah agilsung aom anaupaai pen bangmah cilosam cibilbel hi. Anaupaai zong tuzawh kha 3 khitciang in asuakkhiading hita hi.

Tua Gialbem pen Forest Official te'n mankik uh a, khuasung aom ganhing khawina Zoo ah ciahpihkik uh cih kiza hi.

January 07 ni-inzong Guwahati khuasung mahah Gialbem in mi khat petlum a, mi 3 liamsak cihi. Nungkal mahmah inzong Gialbem mahin Guwahati khuasung ah mi 3 phuaigawp cih kiza hi. Hihbangdan Guwahati khuasung ah khakhatsung in thumvei vilvel apiangkhin himawk a, Guwahati khuasung aomte adingin lungkhamhuai mahmah hi

စေန, 28 ဇန္နဝါရီ 2012

ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရး လက္မွတ္ထိုးဖို႔ အစိုးရရည္မွန္း

By မသင္းသီရိ

လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြရဖို႔ ညိႇႏိႈင္းရာမွာ အခက္အခဲတခ်ိဳ႕ ရွိေပမဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ေရွ႕မွာ တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာအရ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြအထိ ျဖစ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္လို႔ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖဲ႔ြ ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအာင္ေသာင္းက ဗြီအိုေအ ျမန္မာပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။ ဇန္န၀ါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔က ရွမ္းျပည္ တိုးတက္ေရးပါတီနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးအၿပီး အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအာင္ေသာင္းကို မသင္းသီရိက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းၿပီး တင္ျပထားပါတယ္။
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြ႔ဲေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရဖို႔ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲက ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ေတြ ဖြဲ႔ၿပီး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးရဖို႔ ေဆာက္ရြက္ရာမွာ အခက္အခဲတခ်ိဳ႕ ရွိတယ္လို႔ ရွိတယ္လို႔ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအာင္ေသာင္းက ဗြီအိုေအ ျမန္မာပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔အေနနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ အားလံုးနဲ႔ ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရတဲ့အထိ ႀကိဳးစားသြားမယ္လို႔လည္း ဦးေအာင္ေသာင္းက ေျပာပါတယ္။
“တိုင္းရင္းသားေတြ အသီးသီးမွာေတာ့ ကိုယ္စီကုိယ္စီ ျပႆနာေလးေတြ ရွိပါတယ္။ ကိုယ္စီကိုယ္စီ အခက္အခဲေလးေတြ ရွိပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံေရးပါ။ တန္းတူရည္တူ အခြင့္အေရး ရရွိေရးကိစၥေတြပါပဲ။ ဒီမိုကေရစီ အခြင့္အေရး ရရွိေရး ကိစၥေတြေပါ့။ ဒါေတြကေတာ့ တိုင္းရင္းသားတိုင္းမွာ ဆႏၵရွိတာေလးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေလးေတြကို က်ေနာ္တုိ႔က သူတုိ႔ နားလည္ေအာင္ ရွင္းျပတာေပါ့ေလ။ ဒါေလးေတြကေတာ့ လြယ္လြယ္ကူကူေတာ့ က်ေနာတို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ တျဖည္းျဖည္းေတာ့ ညိႇႏိႈင္းပါမ်ားရင္ေတာ့ နားလည္သြားတဲ့သေဘာ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က တႏိုင္ငံလံုး တစ္ဖြဲ႔ၿပီးတစ္ဖြဲ႔ အားလံုးၿပီးသြားၿပီဆိုရင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ေရွ႕မွာ က်ေနာ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ ေဆာင္ရြက္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ တိုင္းရင္းသားေတြ၊ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ အျခား ႏိုင္ငံတြင္းကေန ပါသင့္ပါထုိက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ အားလံုးပါၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္ေထာင္စု ေရွ႕ေမွာက္မွာ ေနာက္ဆံုးပိတ္ ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လက္မွတ္ေရးထိုးဖို႔အတြက္ ေဆာင္ရြက္မွာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ဒါက ရည္မွန္းခ်က္ေပါ့။ ရည္မွန္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီကိုသြားပါမယ္။”
ဇန္န၀ါရီလ ၂၈ ရက္၊ စေနေန႔က ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ျဖစ္တဲ့ ရွမ္းျပည္ တိုးတက္ေရးပါတီ SSPP နဲ႔ ဦးေအာင္ေသာင္း ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔တို႔ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အျဖစ္နဲ႔ အခ်က္ ၅ ခ်က္ကို ႏွစ္ဘက္ ပဏာမ သေဘာတူခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ေပမဲ့ ေနာက္ထပ္ ႏိုင္ငံေရးဆုိင္ရာ အဆင့္ေတြ ဆက္လက္ညိႇႏိႈင္းဖို႔ ရွိေသးတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဒသဆိုင္ရာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအျပင္ ေဒသတြင္း မူးယစ္ေဆး၀ါး ပေပ်ာက္ေရးနဲ႔ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရးေတြပါတဲ့ ဒီအခ်က္ေတြကို ေရွ႕ဆက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ အခက္အခဲ ရွိႏိုင္မယ့္ အေနအထားမ်ိဳးေတြ ရွိပါသလားလို႔ ဦးေအာင္ေသာင္းကို ေမးၾကည့္ေတာ့ -
“အခက္အခဲေတာ့ သိပ္မေတြ႔ပါဘူး။ လြယ္လည္း မလြယ္သလို အခက္အခဲကလည္း သိပ္ၿပီးေတာ့ မ်ားမ်ား ေတြ႔မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ပထမ တစ္ႀကိမ္သာလွ်င္ အခုလို ျဖစ္လာဖို႔ ခက္ခဲတာပါ။ အခုလိုအဆင့္ ေက်ာ္သြားၿပီးရင္ေတာ့ မခက္ခဲေတာ့ပါဘူး။ ညိႇႏိႈင္းရဦးမွာေတာ့ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွ႕မွာကေတာ့ သူတို႔တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ေနေရးထိုင္ေရး စာေရးေသာက္ေရးေတြေပါ့။ ေနာက္တခါ သူတို႔ေတြရဲ႕အလုပ္အကိုင္ ရရွိေရးေပါ့၊ ေနာက္တခါ သူတို႔အေနနဲ႔ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေပါ့၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး ဒီကိစၥေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ေဆာင္ရြက္ေပးပါမယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ရပ္တည္ေရးအတြက္ေပါ့။ အဲဒီကေန အဆင့္ဆင့္ က်ေနာ္တို႔ ကူးေျပာင္းသြားပါမယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွာ လံုး၀ဥႆုံ ေရာက္လာသည္အထိ ေပါ့ေလ။ တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ရသြားတဲ့အထိ ေဆာင္ရြက္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဆင့္ေတြကေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ မ်ားမွာေပါ့ဗ်ာ။ ခ်က္ခ်င္းႀကီးေတာ့ မရႏိုင္ဘူး။”
ဦးေအာင္ေသာင္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ဟာ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ KIA နဲ႔လည္း အပစ္အခတ္ရပ္စဲၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရဖို႔ ညိႇႏိႈင္းေနၾကတဲ့အဖြဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုအခ်ိန္အထိေတာ့ KIA အဖဲြ႔နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ မရေသးပါဘူး။ ဒါကလည္း ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ တခ်ိဳ႕အတြက္ ဆက္လက္ ညိႇႏိႈင္းစရာ က်န္ေနေသးတာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ အခုက်န္တာကေတာ့ KIA ၊ KIO နဲ႔ေတာ့ က်န္တာေပါ့ေလ။ မၿပီးျပတ္ေသးဘူးေပါ့။ လက္မွတ္ထိုးတဲ့အဆင့္ မေရာက္ေသးဘူး။ သူနဲ႔ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အနည္းငယ္မွ် အခ်ိန္ေပးၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႔ႀကီးကေတာ့ အဖြဲ႔ႀကီးတစ္ခုေပါ့ေလ။ ဒီအဖြဲ႔ႀကီးၿပီးရင္ေတာ့ အားလံုး ၿပီးသေလာက္ပါပဲ။ ကခ်င္အဖြဲ႔နဲ႔ကေတာ့ ေရွ႕လထဲမွာ ဒုတိယပတ္အတြင္းမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ဖို႔ရွိပါတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ က်ေနာ္တို႔ ေရႊလီမွာ ေတြ႔ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ပစ္ခတ္တုိက္ခိုက္မႈေတြ က်ေနာ္တုိ႔ ရပ္ဆိုင္းထားပါတယ္။”
ေနာက္ထပ္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ငယ္ တခ်ိဳ႕နဲ႔လည္း ဆက္ၿပီး ညိႇႏိႈင္းတာေတြ လုပ္ဖို႔ရွိတယ္လို႔ ဦးေအာင္ေသာင္းက ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ကာလၾကာျမင့္စြာကတည္းက ျဖစ္ေနတဲ့ တိုက္ပြဲေတြကို ရပ္ဆိုင္းၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြရဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့အထဲမွာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႔ႏွစ္ဖြဲ႔ ရွိေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ အခုလို ႏွစ္ဖြဲ႔ ျဖစ္ေနတာပါလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကိုေတာ့ ဦးေအာင္ေသာင္းက -
“သူက မ်ားတဲ့အခါက်ေတာ့ ခြဲၿပီးတာ၀န္ယူတာေပါ့။ ေနာက္တစ္ခုကလည္း ကၽြမ္းက်င္ရာ ျဖစ္ေအာင္ရယ္။ ဆက္စပ္မႈရွိရင္ ရွိသလိုေပါ့ ဆက္သြယ္တာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ျမန္ျမန္ေလးလည္း ၿပီးခ်င္တာေပါ့ေလ။ က်ေနာ္တို႔ တစ္ဖြဲ႔တည္းနဲ႔ လုပ္ေနလို႔ရွိရင္ အခ်ိန္ၾကာမယ္။ တစ္ဖြဲ႔ တစ္ဖြဲ႔ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က ညိႇႏိႈင္းဖို႔အတြက္ အမ်ားႀကီး အခ်ိန္ယူရတယ္။ ညိႇႏိႈင္းမႈေတြ၊ ႀကိဳတင္ေဆာင္ရြက္မႈေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ ခြဲၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္ပါတယ္။”
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖဲ႔ြ ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအာင္ေသာင္းကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးေအာင္ေသာင္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ဟာ ကခ်င္ KIA နဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္ရဖို႔ အဓိက ဦးေဆာင္ ေဆြးေႏြးေနတဲ့အဖြဲ႔ ျဖစ္သလို ရွမ္းျပည္ အထူးေဒသ (၄) မိုင္းလားအဖြဲ႔နဲ႔ ၀ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးအဖြဲ႔ ေတြနဲ႔အတူ တျခား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ငယ္တခ်ိဳ႕နဲ႔လည္း အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရေအာင္ ညိႇႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ အဖြဲ႔လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

စေန, 28 ဇန္နဝါရီ 2012

ဆီးရီးယား ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ရပ္ဆုိင္း

By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

ဆီးရီးယားႏုိင္ငံအတြင္း စေနေန႔က အၾကမ္းဖက္ ႏွိပ္ကြပ္မႈေတြ တုိးျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္လာတဲ့အတြက္ အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က သူတုိ႔ရဲ႕  အကဲခတ္အဖြဲ႔ကုိ ရပ္ဆုိင္းလုိက္ပါတယ္။ စေနေန႔က တုိင္းျပည္တ၀ွမ္း ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ ႏွိပ္ကြပ္မႈေတြေၾကာင့္ အနည္းဆုံး ၃၆ ေယာက္ ေသဆုံးခဲ့တယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါတယ္။
အာရပ္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးအၿပီးမွာ အခုလုိ သူတုိ႔ရဲ႕  အကဲခတ္အဖြဲ႔ကုိ ရပ္ဆုိင္းဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္တာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ Nabil Elaraby က ေျပာပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ တုိးျမႇင့္ ျဖစ္ေပၚခဲ့တာဟာ ဆီးရီးယား အစုိးရေၾကာင့္လုိ႔ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က ျပစ္တင္ ေျပာၾကားလုိက္ၿပီး ေသဆုံးသူေတြဟာ အျပစ္မဲ့ ျပည္သူေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ၿမိဳ႕ေတာ္ ဒမတ္စကဒ္နဲ႔ တျခား ၿမိဳ႕ႀကီးေတြျဖစ္ၾကတဲ့ Homs၊ Hama၊ Idlib နဲ႔ Deir ez Zor စတဲ့ ေဒသေတြမွာ အစုိးရဘက္က ထုိးစစ္ဆင္ တုိက္ခုိက္မႈေတြ တုိးျမႇင့္ ျပဳလုပ္လာတာေၾကာင့္ အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က သူတုိ႔ရဲ႕  အကဲခတ္ လုပ္ငန္းေတြကုိ ရပ္တန္႔ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္တာပါ။ အစုိးရနဲ႔ အတုိက္အခံေတြအၾကား ေရနံပုိက္လုိင္း ေပါက္ကြဲမႈအေပၚ အျပန္အလွန္ အျပစ္ပုံခ်ေနတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အစုိးရတင့္ကားေတြက အနည္းဆုံး ၿမိဳ႕ ၆ ၿမိဳ႕ေလာက္ကုိ အေျမာက္ေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္ေနတဲ့ပုံေတြကို အတုိက္အခံေတြဘက္က ဗီြဒီယုိနဲ႔ ျပသခဲ့ပါတယ္။
တုိင္းျပည္အတြင္းက ခြဲထြက္လုိတဲ့ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ မရွင္းသြားမခ်င္း အၾကမ္းဖက္ ႏွိပ္ကြပ္မႈေတြ ဆက္လက္ ျပဳလုပ္သြားမယ္လုိ႔ ဆီးရီးယား ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး Mohammaed al-Shaar က စေနေန႔မွာ ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။ အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က သံအမတ္ေတြ ေနာက္တပတ္ စေနေန႔မွာ ေတြ႔ဆုံၿပီး သူတုိ႔အဖြဲ႔အေနနဲ႔ ေရွ႕ ဘာဆက္လုပ္သင့္တယ္ ဆုိတာကုိ ဆုံးျဖတ္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

စေန, 28 ဇန္နဝါရီ 2012

တ႐ုတ္ေတာင္ပိုင္း ျမစ္တစ္စင္း ဓာတု အဆိပ္ဓာတ္ သင့္

By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေတာင္ပုိင္းမွာ အဆိပ္ျဖစ္ေစတဲ့ ဓာတုေဗဒပစၥည္းေတြ ယုိဖိတ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ေရသန္႔ဗူးေတြ ႐ုတ္တရက္ အေရာင္းသြက္ေနပါတယ္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္း Liujiang ျမစ္ထဲကုိ အနားမွာရွိတဲ့ မုိင္းတြင္းမွာ အသုံးျပဳတဲ့ Cadmium ဓာတုပစၥည္းေတြ စီး၀င္ကုန္တဲ့အတြက္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေဒသခံေတြ ဘုံဘုိင္ေရကုိ မေသာက္ၾကဖုိ႔ အာဏာပုိင္ေတြက ေသာၾကာေန႔မွာ အမိန္႔ထုတ္ထားပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ ေရထဲကုိ အဲဒီ Cadmium ဓာတုေဗဒဓာတ္ ပါ၀င္မႈႏႈန္းက တရား၀င္ သတ္မွတ္ထားတာထက္ ၅ ဆေလာက္ မ်ားေနတာကုိ ေတြ႔ရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ဒီဓာတုဓာတ္ ယုိစိမ့္မႈ အက်ယ္အ၀န္းဟာ ၆၂ မုိင္ေက်ာ္ေလာက္အထိ ရွိၿပီး လူေပါင္း ၄ သန္းနီးပါးေလာက္ ေနထုိင္တဲ့ Liuzhou ၿမိဳ႕အထိ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနတယ္လုိ႔ အစုိးရပုိင္ သတင္းမီဒီယာေတြမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။
ဒီ ဓာတုေဗဒဓာတ္ ယုိစိမ့္မႈကုိ ၿပီးခဲတဲ့ သီတင္း ၂ ပတ္ေလာက္ကစၿပီး Hechi ၿမိဳ႕မွာ စတင္ ေတြ႔ရွိခဲ့တာလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အနီးနားက မုိင္းတြင္းမွာ အသုံးျပဳဖုိ႔အတြက္ ဓာတုပစၥည္းေတြ သုိေလွာင္ထားတဲ့ေနရာက ေျမႀကီးထဲ ယုိစိမ့္ၿပီး ေျမေအာက္ ေရေၾကာထဲကေန ျမစ္ထဲေရာက္သြားတာလုိ႔ အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာပါတယ္။
ကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္ေစႏုိင္တဲ့ အဲဒီ Cadmium ဓာတုေဗဒပစၥည္းေတြ ဓာတ္ပ်ယ္သြားေအာင္ ၀န္ထမ္းေတြက ႀကိဳးစားေနၾကတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာေတာ့ ဓာတ္ပ်ယ္ေအာင္ လုပ္တဲ့အေနနဲ႔ ၀န္ထမ္းေတြက ထုံးေတြကုိ ျမစ္ထဲသြန္ခ်ေနၾကတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အဲဒီ Cadmium ဓာတု ပစၥည္းေတြဟာ ထုံးနဲ႔ ထိေတြ႔တဲ့အခါ ဓာတ္ျပဳၿပီး အဆုိင္အခဲေတြ ျဖစ္သြားတာေၾကာင့္ ေရထဲကေန ဆယ္ယူရ လြယ္ကူတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

စေန, 28 ဇန္နဝါရီ 2012

ျပဳျပင္မႈေတြ ဆက္လုပ္မည္ ျမန္မာစက္မႈ၀န္ႀကီး ကတိေပး

By မေအးသႏၱာေက်ာ္

ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးမွာေရာ စီးပြားေရးမွာပါ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲစရာေတြ အေတာ္ရိွေသးတယ္လို႔ ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ Davos ကမၻာ့စီးပြားေရးညီလာခံကို တတ္ေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာစက္မႈ၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းက ေျပာပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းတ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြေရာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအားလံုးနဲ႔ပါ အဆင္ေျပေျပ ခင္ခင္မင္မင္ ဆက္ဆံသြားလိုတယ္လို႔လည္း ေျပာသြားပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကိုေတာ့ မေအးသႏၱာေက်ာ္က တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ေဖာ္ေဆာင္ေနရာမွာ ႏိုင္ငံတြင္း ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ အတြက္ အေျခအေနေကာင္းေတြကို ဖန္တီးေပးေနတယ္ ဆိုၿပီး Davos ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရး ညီလာခံကို တတ္ေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာအစိုးရ စက္မႈ၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းက သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာသြားတာပါ။ ျမန္မာအစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကစၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ကိုင္ေနရာမွာ ႏိုင္ငံေရးမွာေရာ စီးပြားေရးမွာပါ အေျခအေနေကာင္းေတြ ျဖစ္လာဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ဦးစိုးသိန္းက ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ထပ္ရိွပါေသးတယ္။ လာမယ့္ကာလ အပိုင္းအျခား အတြင္းမွာကို လုပ္ေဆာင္ရမွာပါ။ ဒီမိုကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္က မၿပီးေသးပါဘူး။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အမ်ားႀကီး ေျပာင္းလဲေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမွာပါ။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးနဲ႔ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြ၊ အေျခခံ အေဆာက္အအံုဆိုင္ရာ ျပင္ဆင္စရာေတြ၊ ဒါေတြကို ႏိုင္ငံေရးက႑မွာတင္ မဟုတ္ပါဘူး၊ စီးပြားေရးအပိုင္းမွာပါ အမ်ားႀကီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ လုပ္ေဆာင္ရပါမယ္။ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္း မသိမ္းဆိုတာကေတာ့ သူတို႔လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အပိုင္းပါပဲ။”
တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ တံခါးဖြင့္ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးကို ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကတည္းက စတင္က်င့္သံုးခဲ့တာပါ။ စီးပြားေရးအရ တခါးဖြင့္လိုက္ေပမဲ့ မယ္မယ္ရရ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ မရိွခဲ့တာေရာ၊ ႏိုင္ငံေရးအရ ျပႆနာေတြေၾကာင့္ပါ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ၊ အထူးသျဖင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ အားနည္းခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအစား စစ္အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ နီးစပ္သူေတြသာ လက္၀ါးႀကီးအုပ္တဲ့ စီးပြားေရးပံုစံ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္ႏိုင္မယ့္ အေျခအေနမ်ိဳးေတြ ဖန္တီး လုပ္ေဆာင္ေနပါၿပီလို႔ စက္မႈ၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းက ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ အတြက္ေတာ့ ကိုယ့္တိုင္းျပည္မွာ လာၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခ်င္ေအာင္ အေျခအေနမ်ိဳး ဖန္တီးေပးဖို႔ အမ်ားႀကီး လုပ္ေဆာင္ထားပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြ ျပင္ဆင္တာေတြ ရိွပါတယ္။ ဒါက စီးပြားေရးအပိုင္းအတြက္ အထူးအေရးႀကီးတဲ့ကိစၥပါ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္တင္မဟုတ္ဘဲ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ အျခားအိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ပါ ဆက္ဆံေရးေကာင္းေအာင္ ထူေထာင္သြားလိုတယ္လို႔လည္း ဦးစိုးသိန္းက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆင္းရဲမဲြေတမႈ ပေပ်ာက္ေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို အေလးေပး ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ အစိုးရသစ္က ကတိက၀တ္ျပဳခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း စီးပြားေရးအရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ပိုၿပီး အသားေပးေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းေတြေၾကာင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက ျမန္မာအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းသြားဖို႔ ႏိုင္ငံေရးအရ အေျပာင္းအလဲအခ်ိဳ႕ကို ျပဳလုပ္ေနခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။

 ေသာၾကာ, 27 ဇန္နဝါရီ 2012

ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈ ႐ုပ္သိမ္းခ်ိန္ တန္ မတန္

By ခင္ျဖဴေထြး/Ron Corben

ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ထိန္းသိမ္းခံထားရသူေတြ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အားလံုးကို ျပန္လႊတ္ေပးတဲ့အခ်ိန္အထိ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက ခ်မွတ္ထားတဲ့ စီးပြားေရးနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းတာမ်ိဳးမလုပ္ဖို႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လြတ္ေျမာက္ေရး အဓိက လႈပ္ရွားေျပာဆိုေနၾကသူေတြက ေတာင္းဆိုလုိက္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီေတြကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရး လုပ္ငန္းေတြကို အကူအညီေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေထာက္ပံ့ေငြေတြ ခြင့္ျပဳေရးမွာ ဒီ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ Ron Corben ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕က ေပးပို႔ထားတဲ့ သတင္းလႊာကို မခင္ျဖဴေထြးက အစီရင္ခံထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရးက်ဥ္းသားအားလံုး လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ အခ်ိန္အထိ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းအေနနဲ႔ စီးပြားေရးအရ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို လံုး၀ ဖယ္ရွားပစ္လိုက္တာမ်ိဳး မလုပ္ဘဲ ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ဆက္ၿပီး ဖိအားေပးသြားဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ တစ္ခုျဖစ္တဲ့ AAPP ေခၚ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း (ျမန္မာႏိုင္ငံ) က ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။ ကိုယ္တိုင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ လက္ရွိ AAPP ရဲ႕ တြဲဘက္ အတြင္းေရးမွဴး ဦးဘိုၾကည္က ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုရာမွာ အခုလို ေျပာပါတယ္။
“sanctions (ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈ) ျပန္႐ုပ္သိမ္းဖို႔ဆိုရင္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို အရင္ဆံုး လႊတ္ေပးရပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ နံပါတ္ႏွစ္ အခ်က္က တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတိုင္းအတာနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိဖို႔လိုပါတယ္။ နံပါတ္သံုးအခ်က္က ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားေတြ အေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္ဖို႔၊ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန တိုးတက္ေအာင္လုပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံသားေတြကေနၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လႈပ္ရွားခြင့္ျပဳဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ အဲဒီလို လႈပ္ရွားခြင့္ရၿပီ ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ဒါ sanctions ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ကို ျပန္ၿပီးေတာ့ စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။”
ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား တခ်ိဳ႕ကို ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့တာ၊ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ႏုိင္ငံေရးမွာ ျပန္လည္ ပါ၀င္ခြင့္ျပဳတာ၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ စတင္တာေတြ လုပ္လာခဲ့ၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို အျမန္ဆံုး ျပန္႐ုပ္သိမ္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့တာမွာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ လူထုအံုၾကြမႈမွာ အဓိက ဦးေဆာင္ ပါ၀င္ခဲ့သူေတြလည္း ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းခံေနရဆဲ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ရွိေနတုန္းပဲလို႔ ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႔ Amnesty International က ေျပာပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကစလို႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၆၄၇ ေယာက္ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့တာ ျဖစ္ေပမဲ့ ေနာက္ထပ္ ၇၀၀ နဲ႔ ၁,၀၀၀ ၾကား အေရအတြက္ရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ဆက္ၿပီးရွိေနတုန္းပဲလို႔ ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႔က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ဆိုတာ မရွိပါဘူးလို႔ ျငင္းဆန္ေနဆဲပါ။ ဒီလို အသိအမွတ္ျပဳမႈမ်ိဳး မရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္း တခ်ိဳ႕ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို သာမန္အက်ဥ္းသားေတြလို သေဘာထားခံရၿပီး ႏွစ္ရွည္ အက်ဥ္းခ်ခံရတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳးေတြ ျဖစ္မွာကို လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက စိုးရိမ္ေနၾကတာပါ။
ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတခ်ိဳ႕ ရွိလာတယ္ဆိုေပမဲ့ အေျခအေနက စိုးရိမ္ရတဲ့အဆင့္မွာ ရွိေနတုန္းပဲလို႔ ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႔က သုေတသီ Benjamin Zawacki က ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဟာ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ဖယ္ရွားႏုိင္ဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို အသံုးခ်ေနတယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
“ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ ရွိမေနသင့္တဲ့သူေတြ၊ ဒီလိုလူေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ဖမ္းဆီးခံေနရတာပါ။ စဥ္းစားၾကည့္ပါ… ဒီလိုလူေတြကို အေပးအယူသေဘာနဲ႔ အသံုးခ်ေနတဲ့ကိစၥက အေတာ္ကို စိတ္အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္စရာပါ။”
ဒါေပမဲ့လည္း ႏုိင္ငံတကာ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ျမန္မာအေပၚ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္း ေစခ်င္ေနၾကတာပါ။ ကုလသမဂၢ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအစီအစဥ္ UNDP ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ Ashok Nigam က အကူအညီ လိုအပ္ေနတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အစီအစဥ္ေတြကို ေထာက္ပံ့ႏိုင္ဖို႔မွာ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြ ဖယ္ရွားဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈေတြ ဖယ္ရွားဖို႔ သိပ္ကို အေရးႀကီးပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြ လည္ပတ္ေနဆဲျဖစ္လို႔ပါ။ အထူးသျဖင့္ UNDP ရဲ႕ ဌာေနအစီအစဥ္ေတြ ပံုမွန္ လည္ပတ္ႏိုင္ေရးမွာ အဟန္႔အတားျဖစ္ေနတဲ့ တင္းက်ပ္တဲ့ အတားအဆီးေတြေအာက္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ လည္ပတ္ေနရတာပါ။ ဌာေန အစီအစဥ္ဟာ ေဒသခံျပည္သူေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္တင္ေရး ကိစၥေတြမွာ အဓိကထား လုပ္ကိုင္တာျဖစ္ၿပီး အဲဒီကိစၥေတြမွာ အစိုးရအေနနဲ႔ အျပည့္အ၀ တာ၀န္ယူရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြကိုသာ ဖယ္ရွားလိုက္မယ္ဆိုရင္ အခုကိစၥေတြအတြက္ က်ေနာ္တို႔မွာ အမ်ားႀကီး အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ျဖစ္လာေစမွာပါ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းဖုိ႔ဆိုရင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ကေနဒါ အျပင္ ဂ်ာမဏီနဲ႔ ၿဗိတိန္ စတဲ့ အေနာက္ ဥေရာပႏုိင္ငံ ၁၂ ႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၃၆ ႏုိင္ငံရဲ႕ အမႈေဆာင္ ဘုတ္အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ မၾကာေသးခင္ သီတင္းပတ္ေတြအတြင္း အႀကီးတန္း အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြက အေျခအေနေပၚမွာ မူတည္ၿပီး စီးပြားေရးအရ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈ ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ကိစၥ ေျပာဆိုမႈတခ်ိဳ႕ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီသီတင္းပတ္တြင္းမွာပဲ ဥေရာပသမဂၢ ႏုိင္ငံေတြက ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြကလည္း သန္း ၂၀၀ နီးပါးရွိတဲ့ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး အစီအစဥ္တစ္ရပ္ ခ်မွတ္ဖို႔ စီစဥ္ေနတဲ့အေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ အႀကီးတန္း ျမန္မာအစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြအေပၚ ခရီးသြားလာခြင့္ ပိတ္ပင္ထားတာကိုလည္း မၾကာေသးခင္ကပဲ ဥေရာပသမဂၢက ဖယ္ရွားေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဧၿပီလထဲ က်င္းပမယ့္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တဖို႔နဲ႔ လာမယ့္လပိုင္းေတြအတြင္း က်န္ရွိေနေသးတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလံုးကို ခၽြင္းခ်က္မရွိ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ ဥေရာပသမဂၢ ႏုိင္ငံေတြက ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေတာင္းဆိုေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

 ေသာၾကာ, 27 ဇန္နဝါရီ 2012

ေထာက္လွမ္းေရး ေလယာဥ္ ဖိလစ္ပိုင္ လက္ခံဖို႔စဥ္းစား

By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္ထဲက အျငင္းပြားေနတဲ့ နယ္ေျမေဒသကို ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံက ကင္းလွည့္ရာမွာ ပိုမိုထိေရာက္ႏိုင္ဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ေထာက္လွမ္းေရး ေလယာဥ္ေတြ ခ်ထားေပးမယ္ဆိုတဲ့ ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို လက္ခံဖို႔ စဥ္းစားေနတယ္လို႔ ဖိလစ္ပိုင္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး Voltaire Gazmin က ေသာၾကာေန႔က ေျပာပါတယ္။
သဘာ၀ သယံဇာတ ေပါၾကြယ္၀တဲ့ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္ထဲက Spratly ကၽြန္းစုေဒသ ပိုင္ဆိုင္မႈ အျငင္းပြားေနရာမွာ တျခားေသာ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြလုိပဲ ဖိလစ္ပိုင္ကလည္း သူတို႔ တစိတ္တပိုင္း ပိုင္ဆိုင္တယ္လို႔ ေျပာေနတာပါ။ ဒါေပမဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက သူတို႔ ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္းကို အင္အားသံုးလာတဲ့အထိ တိုးျမႇင့္ ျပသလာပါတယ္။
ဖိလစ္ပိုင္နဲ႔အတူ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံကလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဟာ အဲဒီေဒသက ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ရဖို႔အတြက္ အင္အားသံုး ေႏွာက္ယွက္မႈေတြ လုပ္လာတယ္လို႔ စြပ္စြဲခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္နဲ႔ ဖိလစ္ပို္င္အရာရွိေတြဟာ ၾကာသပေတးေန႔က  ၀ါရွင္တန္မွာ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လာမယ့္ မတ္လထဲက်ရင္လည္း ထပ္ၿပီးေဆြးေႏြးဖို႔ပါ စီစဥ္ထားပါတယ္။
ဖိလစ္ပုိင္အေနနဲ႔ အေမရိကန္နဲ႔ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈ လုပ္ေနတာေတြကို အႀကိမ္ ပိုတုိးလုပ္ဖို႔ ဆႏၵရွိေနတယ္လို႔လည္း ဖိလစ္ပိုင္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Albert del Rosario က ေျပာပါတယ္။ ဒါဟာ အေမရိကန္နဲ႔ မဟာမိတ္အျဖစ္ ရပ္တည္ေနမႈကို ပိုမို ႀကီးထြားလာေစဖို႔ ဖိလစ္ပိုင္အတြက္ အခြင့္အလမ္းေကာင္းတစ္ခု ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဖိလစ္ပိုင္  ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အယ္လ္ခိုင္ဒါးနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ ေဒသတြင္းက အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔ေတြကို  ႏွိမ္နင္းရာမွာ အႀကံေပးဖို႔ အေမရိကန္က အထူးတပ္သား ၆၀၀ ေလာက္ကို ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံထဲမွာ တာ၀န္ခ်ထားပါတယ္။

 ေသာၾကာ, 27 ဇန္နဝါရီ 2012

ျပင္သစ္ အာဖဂန္ ဗ်ဴဟာ သေဘာတူညီမႈ

By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

အာဖဂန္ စစ္သားတစ္ေယာက္က ျပင္သစ္ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ အမႈထမ္း ၄ ေယာက္ကို သတ္လိုက္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ တစ္ပတ္ၾကာ ရပ္ဆုိင္းထားခဲ့တဲ့ ေလ့က်င့္ေရး သင္တန္းေတြကို ျပင္သစ္တပ္ေတြက ျပန္စမယ္လို႔ ျပင္သစ္သမၼတ နီကိုးလက္ဆာကိုဇီ (Nicolas Sarkozy) က ေျပာပါတယ္။
ေနတိုး ဦးေဆာင္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပါ၀င္ေနရာကေန ၂၀၁၃ ခုနွစ္ ႏွစ္ကုန္မွာ ျပင္သစ္တပ္ေတြ ႐ုပ္သိမ္းတာကို အၿပီးသတ္မယ္လို႔ မစၥတာ ဆာကိုဇီက ဆုိပါတယ္။  ဒါက မူလ စီစဥ္ထားတာထက္ တစ္ႏွစ္ ေစာတာပါ။
အာဖဂန္သမၼတ ဟာမစ္ ခါဇိုင္း နဲ႔ ေသာၾကာေန႔က ေတြ႔ဆံုၿပီးေနာက္ သူက ခုလို ေျပာလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
တုိင္းျပည္ အေရွ႕ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ကာပီဆ (Kapisa) ျပည္နယ္ လံုၿခံဳေရးတာ၀န္ကို ျပင္သစ္တပ္ေတြက အာဖဂန္ တပ္ေတြကို လႊဲေျပာင္းေပးမယ္လို႔ ျပင္သစ္သမၼတက ေျပာပါတယ္။ အဲဒီျပည္နယ္မွာ ျပင္သစ္တပ္အားလံုး ခ်ထားၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က လက္နက္ကိုင္မထားတဲ့ ျပင္သစ္စစ္သား ၄ ေယာက္ အသတ္ခံရတာလည္း အဲဒီျပည္နယ္မွာပါ။
ျပင္သစ္နဲ႔ တျခား တုိင္းျပည္ေတြဆီက ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း အကူအညီေတြ ရခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ပို တာ၀န္ယူဖို႔ အာဖဂန္နစၥတန္က အဆင္သင့္ ရွိပါတယ္လို႔ မစၥတာ ခါဇိုင္းက ဆုိပါတယ္။
တိုက္ခုိက္ေရး တပ္ေတြအားလံုး အာဖဂန္ နစၥတန္ကေန ႐ုပ္သိမ္းသြားၿပီးတဲ့ေနာက္ အာဖဂန္နစၥတန္မွာ ျပင္သစ္ယူမယ့္ အခန္းက႑ကို အၾကမ္း ခ်ျပထားတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ သေဘာတူညီခ်က္ တစ္ရပ္ကို ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ေယာက္က လက္မွတ္ေရးထုိး လိုက္ၾကပါတယ္။
ျပင္သစ္တပ္ေတြရဲ႕ လံုၿခံဳေရးက တိုးတက္မလားဘူး ဆိုရင္ ျပင္သစ္တပ္ေတြကို ပို ေစာေစာ ႐ုပ္သိမ္းဖို႔ စဥ္းစားမယ္လို႔ မစၥတာ ဆာကိုဇီ က သတိေပးခဲ့ေပမဲ့ ဒီႏွစ္အတြင္းမွာ လံုး၀ ဥသံု႐ုပ္သိမ္းမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ျပင္သစ္က ဒီအပတ္ အေစာပိုင္းက ေျပာပါတယ္။

 ေသာၾကာ, 27 ဇန္နဝါရီ 2012

၈၈ ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕ ေရြးေကာက္ပြဲ မွ်တေရး ေဒၚစုနဲ႔ေဆြးေႏြး

By မသင္းသီရိ

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မၾကာခင္လပိုင္းေတြတြင္း က်င္းပဖို႔ရွိတဲ့ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥနဲ႔အတူ အက်ဥ္းေထာင္ေတြတြင္းမွာ က်န္ေနေသးတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အျမန္ လြတ္ေျမာက္လာေရး ကိစၥေတြကို ဒီကေန႔မွာ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလမ္းေပၚ ေရာက္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးကို ရဲရဲတင္းတင္း ဆက္ေလွ်ာက္ႏိုင္ဖို႔နဲ႔ လူထုရဲ႕ ဆႏၵသေဘာထား အစစ္အမွန္ကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မယ့္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္ေရးေတြမွာ အျပည့္အ၀ ရပ္တည္သြားမယ္လိ႔ုလည္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း အျပည့္စံုကုိေတာ့ မသင္းသီရိက တင္ျပထားပါတယ္။
ဒီကေန႔ ဇန္န၀ါရီ ၂၇ ရက္၊ ေသာၾကာေန႔ ညေနက ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားတခ်ိဳ႕ ေတြ႔ဆံုၿပီး ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြထဲက  ကိုကိုႀကီး၊ ကိုေဌးၾကြယ္နဲ႔ ကိုျမေအးတို႔ ၃ ဦးဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေနအိမ္မွာ ၂ နာရီေက်ာ္ၾကာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလိုေဆြးေႏြးၾကတဲ့အထဲမွာ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥ၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္ေရး ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုကိုိႀကီးက ေျပာပါတယ္။
“အဓိက ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ သေဘာထား ေၾကညာခ်က္အေပၚမွာ တည္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေျပာျဖစ္ဆိုျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ အဓိက ကေတာ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သေဘာထားရယ္၊ ေနာက္တစ္ခုက ေထာင္ထဲမွာ ဆက္ၿပီး က်န္ရွိေနေသးတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ကိစၥ၊ အနာဂတ္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ဟာေတြ၊ အဲဒါေတြကို ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါတယ္။ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ အန္တီ ၀င္ဖို႔ဆံုးျဖတ္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေထာက္ခံတာ အေပၚမွာေရာ၊ က်ေနာ္တုိ႔ ရပ္တည္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဒီကေန႔ တူညီမႈေတြ ရွိပါတယ္။ ေဆြးေႏြးျဖစ္တာကေတာ့ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က ေတာ္ေတာ္ေလးကို အန္တီအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအရ အမ်ားႀကီး တြက္ခ်က္ၿပီးေတာ့ ေရြးခ်ယ္ရတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ကလည္း ဒီအေပၚမွာ နားလည္မႈ အျပည့္နဲ႔ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို က်ေနာ္တို႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားမယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းေပါ့ေလ။ အဲဒီအေပၚမွာ အန္တီအေနနဲ႔လည္း အားရေက်နပ္မႈ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ကလည္း ဒီ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အန္တီအျမင္ေတြ၊ က်ေနာ္တုိ႔အျမင္ေတြ ဖလွယ္ၾကတဲ့ဟာေတြ ရွိပါတယ္။”
အဓိက အခ်က္တစ္ခ်က္အေနနဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ေတြတြင္း က်န္ေနေသးတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား စာရင္းေတြကို NLD ပါတီက ျပဳစုထားတဲ့ စာရင္းနဲ႔ ၈၈ မိ်ဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေတြအဖြဲ႔က ျပဳစုထားတဲ့ စာရင္း အေရအတြက္ေတြကို ညိႇႏိႈင္းၿပီး အားလံုးလြတ္ေျမာက္ေရး အတြက္ ဆက္လုပ္သြားမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“အဲဒါကေတာ့ အန္တီတို႔အေနနဲ႔ စုေဆာင္းထားတဲ့စာရင္းနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔မွာရွိတဲ့ စုေဆာင္းထားတဲ့စာရင္းနဲ႔ ညိႇႏႈိင္းၿပီးေတာ့ တိုက္ဆိုင္သြားဖို႔ေပါ့ေလ။ အဲဒါလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က နဂိုကတည္းက ရင္းႏွီးမႈ၊ ေလးစားမႈအခံ ရွိၿပီးသားျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း အခါအားေလ်ာ္စြာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးတာေတြ က်ေနာ္တုိ႔ ဆက္ လုပ္သြားမွာပါ။ အခု ေလာေလာဆယ္ေတာ့ အန္တီအေနနဲ႔လည္း အရမ္း အလုပ္မ်ားပါတယ္။ သြားေနတဲ့ ခရီးေတြေရာ၊ ပါတီကိစၥေတြေရာ။ အဲဒီေတာ့ အန္တီ အားတဲ့အခ်ိန္ထဲကေနၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကတာပါ။”
၈၈ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ အခုေတြ႔ဆံုမႈအတြင္းမွာ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ အေၾကာင္းအရာ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ လတ္တေလာမွာ ထုတ္ျပန္ဖို႔ မရွိေသးဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပဳျပင္မႈလမ္းစေပၚ ေရာက္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အရွိန္ကို တစံုတရာေၾကာင့္ ရပ္တန္႔သြားတာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ အားေပးကူညီသြားမွာ ျဖစ္သလို ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔မွာလုပ္မယ့္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ဟာလည္း လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ပြဲတစ္ခုျဖစ္ဖို ပံ့ပိုးသြားမယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ လူထုၾကား ႏိုင္ငံေရးႏိုးၾကားမႈ ျမင့္တက္လာေအာင္နဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ နည္းလမ္းဟာ လူထုအေနနဲ႔ ကိုယ့္ရဲ႕ဆႏၵသေဘာထားကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းတစ္ခုအျဖစ္နဲ႔ အဲဒါကို မိမိရရ အသံုးခ်ဖို႔ ကိစၥေတြကိုေတာ့ ဆက္ၿပီးေတာ့ ဖိအားေပးတာေတြ၊ ေဟာေျပာတာေတြ တတ္ႏုိင္သေလာက္ လုပ္သြားမွာပါ။ ႏိုင္ငံေရးက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လမ္းေၾကာင္းေပၚကိုေတာ့ ေရာက္ေနၿပီ။ အဲဒီအေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ ရဲရဲတင္းတင္း ေထာက္ျပဖို႔ပါပဲ။ ဘယ္လို အေၾကာင္းေၾကာင့္မွ ေနာက္ျပန္ လွည့္သြားတာမ်ိဳး၊ တန္႔သြားတာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ၾကားမွာ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔မႈေတြ၊ မယံုၾကည္မႈေတြ မျဖစ္ေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔ ဆက္ ႀကိဳးစားသြားမွာပါ။”
၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုကိုႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ဒီတစ္ႀကိိမ္ေတြ႔ဆံုတာဟာ ဒုတိယအႀကိမ္ျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇန္န၀ါရီ ၂၄ ရက္ေန႔က တစ္ႀကိမ္ ညစာ အတူစားရင္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဇန္န၀ါရီလ ၂၁ ရက္၊ စေနေန႔ကလည္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ လက္ရွိမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ထူေထာင္မွာ မဟုတ္ေသးသလို ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၀င္ၿပိဳင္မွာကို သေဘာတူလက္ခံၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔အတူ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္ထြန္းမႈေတြထဲမွာ ၀န္းရံသြားမယ္လို႔ ၈၈ ေက်ာင္းသားေတြက သူတို႔ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္းမွာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

 ေသာၾကာ, 27 ဇန္နဝါရီ 2012

မဂၢင္ေက်ာင္းအမႈ မဟန ဓမၼစက္နဲ႔ ကိုင္တြယ္မည္

By မေအးေအးမာ

မၾကာေသးခင္က ႏုိင္ငံေတာ္ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အမိန္႔နဲ႔ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာၾကတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြကေန ရန္ကုန္မွာ ခ်ိတ္ပိတ္ခံထားရတဲ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြကို ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ကိုယ္ ျပန္ဖြင့္ခဲ့တာေၾကာင့္လို႔ဆိုၿပီး ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး အစိုးရအဖဲြ႔ကေန အေရးယူဖို႔ ျပင္ဆင္ခဲ့တဲ့အေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာနာယက အဖြဲ႔က ၾကား၀င္ညိႇႏိႈင္းခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၀ွမ္း အက်ဥ္းေထာင္ေတြက ျပန္လြတ္လာၾကတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြကို အေရးယူမယ့္ကိစၥ ဘယ္လို ၿပီးဆံုးသြားသလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ မေအးေအးမာက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖဲြ႔ကေန အက်ဥ္းေထာင္ကေန ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား သံဃာေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ေက်ာင္းေတြကို ျပန္ဖြင့္ၿပီး ၀င္တဲ့ကိစၥဟာ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒနဲ႔ ညိႇစြန္းတယ္ဆုိၿပီး တရားစဲြဆိုဖို႔ လုပ္ခဲ့တာပါ။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဇန္န၀ါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာနာယက ဆရာေတာ္ႀကီးေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့ ေရႊေတာင္ေက်ာင္းတုိက္က ဆရာေတာ္ ဦးပ႑၀ံသ က အခုလို မိန္႔ပါတယ္။
“ရန္ကုန္တိုင္း အစိုးရအဖြဲ႔က ဥပဇၨင္းတို႔ေတြကို သူတို႔ကခ်ိတ္ပိတ္ထားတဲ့ ေသာ့ေတြကို မိမိသေဘာနဲ႔ မိမိ ျပန္ဖြင့္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ကိုဓ (Code) ဥပေဒအရ ပိတ္ထားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက တရားစြဲထားတာေပါ့။ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရဆိုတာက တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရက။ အဲဒါကို သံဃာ့နာယက ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားကို သူတို႔က ေလွ်ာက္ထားတင္ျပတယ္။ အေရးယူေပးဖုိ႔ေပါ့ေနာ္။ အဲဒါနဲ႔ သံဃာ့နာယက ဆရာေတာ္ႀကီးေတြက ဒီကိစၥကို ငါတို႔ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းေပးမယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ေပါ့။ အရင္တုန္းက ဒီဟာေတြက ရွိတယ္ေလ။ အခုမွျပန္ေပၚတယ္လို႔ ေျပာရမွာေပါ့။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေလာက္က တိမ္ျမႇဳပ္ေနတဲ့ဟာေပါ့။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုေတာ့ ဓမၼစက္က ေရွ႕ကသြား၊ အာဏာစက္က ေနာက္က သြားရမယ္ဆိုတဲ့ဟာေလ။ အဲဒါနဲ႔ ဓမၼစက္အရ ဥပဇၨင္းတို႔ကို ေခၚၿပီးေတာ့ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္တာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ၀ိနည္း စည္းကမ္းေတြအရ ေနထိုင္ဖို႔နဲ႔ အခု ဒီေက်ာင္းေတြ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒါ ရာဇ၀တ္မႈေတြ ျဖစ္ေနတယ္ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဒီဟာေတြကို အေရးယူေပးဖို႔အတြက္ သံဃာ့နာယကအဖြဲ႔ကေန ဒီဥစၥာကို လႊဲေျပာင္းၿပီးေတာ့ ယူလိုက္တယ္။”
မၾကာေသးခင္က လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူ သံဃာေတြကို အစိုးရက ျပန္လည္ဖမ္းဆီးဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္တာဟာ မသင့္ေတာ္တဲ့အေၾကာင္း မဟန က ၾကား၀င္ၿပီး သံဃာ့ကိစၥကို သံဃာေတြေျဖရွင္းမယ္ ဆိုၿပီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာလို႔လည္း ဆရာေတာ္က မိန္႔ပါတယ္။
“အစိုးရက ဒီကိုယ္ေတာ္ေတြကို ကိုဓ (Code) ဥပေဒအရ အေရးယူမယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ သူတို႔ကို ေလွ်ာက္ထားတာ။ ေထာင္ထဲကို ျပန္ထည့္ဖို႔ လံုး၀ အသင့္ရွိတယ္။ အဲဒါကို ဆရာေတာ္ႀကီးေတြက ဘယ္ေကာင္းမလဲတဲ့၊ အခုလႊတ္ အခုထည့္ဖို႔ မေကာင္းဘူးတဲ့။ ကမၻာမွာလည္း ရွက္စရာေကာင္းတယ္။ သိကၡာက်တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဒုတိယဥကၠ႒ ဆရာေတာ္က မိန္႔တာၾကားတယ္။ မဟန ေတြက မင္းတို႔ ဒီလိုလုပ္ရမွာမဟုတ္ဘူး။ ငါတို႔က အရင္လုပ္ရမွာ၊ ငါတို႔က အရင္ စစ္ရမွာ ေမးရမွာ။ ငါတို႔ ေမးလို႔ျပဳလုိ႔မွ မလိုက္နာဘူးဆိုရင္ အဲဒီအခါက်မွ မင္းတို႔က အေရးယူမယ့္ ကိစၥေတြလုပ္၊ တရားစြဲမယ့္ကိစၥေတြ လုပ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဥကၠ႒ဆရာေတာ္က အဲဒီလို အမိန္႔ရွိလိုက္တာ။ အဲဒါနဲ႔ သူတို႔ ေနာက္ဆုတ္သြားတာေပါ့ေနာ္။”
ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အာဏာပိုင္ေတြ ၀င္မပါဖို႔နဲ႔ သာသနာေရး ၀န္ထမ္းေတြကို အသံုးျပဳၿပီး ေက်ာင္းတုိက္ ေတြက တံခါးေတြကို ျပန္လည္ ဖြင့္ေပးဖို႔အတြက္ သံုးရက္အတြင္း လုပ္ေဆာင္ေပးမယ္လို႔လည္း ဆုိပါတယ္။
“ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာ့နာယက နဲ႔ေတြ႔ရတဲ့အခါက်ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာနာယက ကေနၿပီးေတာ့ ခ႐ုိင္နဲ႔ သာသနာေရးမွဴးေတြကို တာ၀န္ေပးပါတယ္။ အဲဒီတာ၀န္က ဘာလဲဆိုေတာ့ ဥပဇၨင္းတို႔ ညႊန္ၾကားလႊာ ၁၅ ရပ္အရ ျပန္လည္ ၀တ္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားရပါတယ္။ ျပန္လည္ ၀တ္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားျခင္းကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေလွ်ာက္လႊာကို တင္ခဲ့ပါတယ္။ တင္ခဲ့တဲ့အခါက်ေတာ့ အဲဒီဟာကို သံုးရက္အတြင္းကို ျပန္ၿပီးေတာ့ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္မယ္။ အဲဒါ ၿပီးလို႔ရွိရင္ေတာ့ ေလာေလာဆယ္ အခုဖြင့္ထားတဲ့ ေက်ာင္းကေန ခဏ ဆင္းေပးရမယ္။ ၿပီးရင္ ၀တ္ဖို႔ေလွ်ာက္လႊာတင္ၿပီးလို႔ ၀တ္ၿပီးတဲ့ေန႔ ၃ ရက္ေျမာက္ ေန႔မွာ သူတို႔က သူတုိ႔ေက်ာင္းေတြကို ဖြင့္ပြဲေလးေတြ လုပ္မယ္။”
ဒီကေန႔ မဟန ကေခၚတဲ့ အစည္းအေ၀းကို ဦးပ႑၀ံသ နဲ႔ ဦးပညာသီဟ တို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး တျခားသံဃာေတြကေတာ့ ခရီးလြန္ေနၾကလို႔ မတက္ေရာက္ႏိုင္ဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။ အခုတေလာမွာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္တဲ့ သံဃာေတြကို အာဏာပိုင္ေတြက ပိုၿပီး ဖိအားေပးမႈေတြ လုပ္လာခဲ့တာပါ။
ေရႊည၀ါ ဆရာေတာ္ဆိုရင္လည္း အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္မွာ တရားေဟာလုိ႔ ဆုိၿပီး ေက်ာင္းတုိက္ ကေန တစ္လအတြင္း ဖယ္ရွားေပးဖို႔အတြက္ ဖိအားေပးခံေနရပါတယ္။ သံဃာေတာ္ေတြဟာ ေထာင္ကလြတ္တာနဲ႔ ေနထိုင္စရာေက်ာင္း မရွိဘဲ ဒုကၡေရာက္ေနၾကသူေတြ အမ်ားႀကီးပဲလို႔ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြက ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရဟာ တဘက္မွာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးခဲ့ေပမဲ့ တျခားတဘက္မွာလည္း ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သံဃာေတြကို တစ္လအတြင္းမွာ ဖိႏွိပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားမႈေတြဟာ သိသိသာသာ လုပ္လာတယ္ လို႔လည္း အက်ဥ္းေထာင္ေတြကေန ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြက ေျပာပါတယ္။

 ေသာၾကာ, 27 ဇန္နဝါရီ 2012

အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္ သန္းေပါင္းငါးသိန္း ေလွ်ာ့ခ်မည္

By ဗြီအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

သမၼတအိုဘားမား အစိုးရအေနနဲ႔ လာမယ့္ ၁၀ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္ သန္းေပါင္း ငါးသိန္း ေလွ်ာ့ခ်ေရးအစီအစဥ္ရဲ႕ တစိတ္တေဒသအျဖစ္ ေျမျပင္တပ္အင္အား တစ္သိန္း ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔အတြက္ ကြန္ဂရက္ လႊတ္ေတာ္ကို တင္ျပဖို႔ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီအတြက္ သက္ေရာက္မႈဟာ ထင္ထားတာထက္ ပိုၿပီး ေလ်ာ့နည္းပါတယ္လို႔ ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
အစိုးရက ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြက္ ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ငါးသိန္း ႏွစ္ေသာင္းငါးေထာင္ ေတာင္းခံဖို႔ရွိတဲ့အေၾကာင္း ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး လီယြန္ ပန္နက္တ (Leon Panetta) က ပင္တဂြန္ စစ္ဌာနခ်ဳပ္မွာ သတင္းေထာက္ေတြကို ၾကာသပေတးေန႔က ေျပာပါတယ္။
ဒီပမာဏဟာ စက္တင္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ သက္တမ္းကုန္ဆံုးမယ့္ လက္ရွိ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြက္ ေတာင္းခံထားတဲ့ ပမာဏထက္ သန္းေပါင္း ၆ ေထာင္ေလာက္ ေလ်ာ့နည္းပါတယ္။
ပစိဖိတ္ဖိုရမ္ လို႔ေခၚတဲ့ သုေတသနအဖြဲ႔က ကၽြမ္းက်င္သူ ရားလ္(ဖ) ေကာ့ဆာ (Ralph Cossa) ကေတာ့ ဒါဟာ လက္ရွိအသံုးျပဳေနတဲ့ စစ္စရိတ္မဟုတ္ဘဲ စီမံခ်က္ အသံုးစားရိတ္ကို ေလွ်ာ့ခ်တာသာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ စစ္အသံုးစရိတ္ကို အရင္က ျပင္ဆင္ထားတဲ့ အသံုးစရိတ္ပမာဏထက္ တႏွစ္ခ်င္း ေလွ်ာ့သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း မစၥတာ ေကာ့ဆာက ေျပာပါတယ္။
ဒီအစီအစဥ္အရ ကာကြယ္ေရး အသံုးစရိတ္ဘတ္ဂ်က္ကို ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ ေဒၚလာသန္းေပါင္း ငါးသိန္း ေျခာက္ေသာင္း ခုႏွစ္ေထာင္ တိုးျမႇင့္သြားႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ပန္နက္တ က ေျပာဆိုပါတယ္။
အခုအသံုးစရိတ္ ေတာင္းဆိုမႈဟာ ႏိုင္ငံရဲ႕အသံုးစရိတ္လိုေငြ ေလွ်ာ့ခ်ေနခ်ိန္မွာ စစ္အင္အားနဲ႔ စစ္ေရး အဆင္သင့္ ျဖစ္မႈကို လိုက္ေလ်ာညီေထြ ရွိေနပါလိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ေၾကာင္း မစၥတာ ပန္နက္တ ကေျပာပါတယ္။

အန္တရာယ် ရှိတဲ့ နှလုံးရောဂါ ဆေးကြောင့် သေဆုံးသူ ရာကျော်ရှိ

အဲဒီဆေး လက်ဝယ်ရှိထားသူတွေ ပြန်အပ်နှံဖို့ ညွှန်ကြားထား

ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ လာဟိုးရ်မြို့မှာ အန္တရာယ် ဖြစ်စေတဲ့ ပစ္စည်းတွေ မှားပါသွားတဲ့ နှလုံး ရောဂါ ဆေးတမျိုးကို သောက်မိပြီး သေဆုံးခဲ့သူပေါင်း အခုအခါ ၁၀၀ ကျော် သွားပြီလို့ သိရပါတယ်။

နောက်ထပ် လူ၂၅၀ လောက်လည်း ဆေးရုံတင် ထားရတယ်လို့ ဆရာဝန်တွေက ပြောပါတယ်။
အဲဒီဆေးတွေကို ဆင်းရဲသား နှလုံးရောဂါသည် တွေအတွက် အခမဲ့ ဝေငှ ပေးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာလ ၁၅ ရက်ကစပြီး လူလေးသောင်း နီးပါးလောက်ကို အဲဒီဆေးတွေ ဝေပေးကောင်း ဝေပေးခဲ့ပုံ ရှိတယ်လို့ အစိုးရ တာဝန်ရှိ ပုဂ္ဂိုလ်တွေက သတိပေးထားပါတယ်။
အဲဒီဆေး နမူနာကို စမ်းသပ် စစ်ဆေးဖို့ ပါကစ္စတန်၊ လန်ဒန်နဲ့ ပဲရစ်မြို့တွေဆီ ပို့ထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေ စလုပ်နေပြီလို့ အစိုးရ တာဝန်ရှိ ပုဂ္ဂိုလ်တွေက ပြောပါတယ်။
ဒေသခံ ဆေးဆိုင် ၃ခုက ပိုင်ရှင်တွေကို စစ်ဆေးမေးမြန်းဖို့ ခေါ်ယူ ထိန်းသိမ်းထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။

Japan ah Khuai khawi ding Mi kideih

Last Updated on Thursday, 26 January 2012 19:30 Written by Admin Thursday, 26 January 2012 19:11

Share6

Leitung sumzonna tuamtuamte sungah Khuaizu tam man mahmah khat ahi hi. Khuazui ngahna dingin Khuai khawi nasep limtak neih/ sep kul ahi hi. Zolai simbu sungah Khuai khawina Thu kisin ngei in, a taktak ah a sem kitam lo hi. Khua hun luanzia tawh kizui in, sum bawl sum zuakna zong kilamdang semsem hi. Nidang a kisem ngei lua lo Khuai khawi nasep pen tu in Kawlgam sung bek tham loin, Zomite sungah zong kilimsem mahmah ta hi. Tua mah bangin Khuai khawina tawh sum le paii tampipi a nei Zomite sungah ki om kiukiu ta hi.

Leitung ah khuai khawina a kilimsepna gam tuamtuamte sungah Japan gam zong khatin kihel ahi hi. Japante tawh nasepna akizom zong ki om kiukiu ta hi. Khuai khawina i kipatnop le a khawi zia/ adan thei lopi in kimawk pat thei loin, sin le theih ngiat akul ahi hi. Tua ahih manin Japante in a gam uh ah Khuai khawi siam/ nasem ding mi kin deih mahmah uh cih kiza ahih manin, a lunglutte in a manlangin a nuai a Address ah kikan/ kidawpthei ding hi. A manlang in kanin dawp mengmeng in! Hun hoih/manpha cih pen nihvei hong pia ngeilo in , khatvei bek hong pai hi.

A nuai a pilna/ hih theihna neite in kisiau thei hi.

(1) Tangval Khangno lai hi ding.
(2) Cidamna hoih in Mangkam pau thei ding.
(3) Khuai khawi zia siamsa hi ding.
(4) Alunglutte in Ph. 09 49262291, Email: pau.michael@gmail.com ah kidawp thei ding hi.

Note: A manlang in na kan/dawp mengmeng kei le na lap kei kha deh ! Hun hoih/manpha cih pen nihvei hong pia ngeilo in , khatvei bek hong pai hi. Tua hi-in hih hun manpha khauhsuah peuh mah kei ni!

U Khin Nyunt khasum US$ 5000 tawh Kicial sawm

Last Updated on Thursday, 26 January 2012 21:21 Written by Admin Thursday, 26 January 2012 18:35

Mya Yeih Nyo Foundation makaipi Zya Kabar Khin Shwe in abeisa  January 13,2012 ni a Thong sung pan asuakta Prime Minsiter lui General Khin Nyunt (Kum 70) pen Mya Yeih Nyo Foundation ah President dingin khasum US$ 5000 (Ks. 4000000) val piak dingin cial cih kiza hi. Khin Nyunt khasum US$ 5000 pen Philippines Kumpi khasum sangin azah li tamzaw a, Vietnam Kumpi khasum sangin azah sawmnih tamzaw, Thai Prime Minister khasum sangin azah nih tamzaw hi.Khasum hih zah a piakna ahang tampite sung pan General Khin Nyunt pen ASEAN gam sung tengah a vangneu/ kiam lohna ding ngimna tawh khasum tam a piak cih kigen hi.

Tua banah U Khin Shwe in Khin Nyunt khasum hih zah apiak theihna a hang pen abeisa hun khat lai-in, a Company nasepna ah General Khin Nyunt panpihna tampi om ding ci in Mipite in muthei hi. Tua bek tham loin U Khin Nyunt khasum pen tulaitak kumpi thak President U Thein Sein i khasum sangin US$ 1000 bekin tawm zaw a, Vice President Tin Aung Myint Oo khasum sangin tamzaw tham hi. Lam khatah gen leng Zay Kaba Khine Shwe in hih zah a tam Khasum apiakna pen Political kampau leng Vice President U Tin Aung Myint Oo i khasumte thusimsak lua lo cihna ahi hi. A hi zongin Khin Shwe in Khin Nyunt pen kum bangzah sung US$ tawh khasum pia ding cih kituat theihi.

U Khin Nyunt pen tu'n kum 70 phata ci leng atampen kum 20 dam lai ding hi leh Zay Kaba Khin Shwe in Khin Nyunt pen kum 20 sung US$ 1200000 apiak kul ding hi. A hi zongin kum 20 a cin main Khin Nyunt si thei / silo thei kigenthei lo hi. Hih bangin Zay Kaba Khin Shwe in Khin Nyunt pen Mya Yeih Nyo Foundation ah President semsak banah khasum tampi apiakna hang khat pen namvai (Political ) kimawlna thusim tampi om dingin kiummawh hi. Khin Nyunt ading kum 20 sung khasum US$ 12000 pen  Moh man cih dan bek hi lel dinga, Khin Shwe bangzah hau ding cih kithei zolo hi. Azenzen in Khin Shwe in Khin Nyunt khasum $ 6000 pia hi zenzen mah le President U Thein Sein  tawh kikim ding cih a deihlohna khat tawh $ 5000 apia hi thei dingin kigen hi.